Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) kunnen ongemerkt de vruchtbaarheid van mannen aantasten. Vaak zonder duidelijke symptomen kunnen deze infecties het sperma beschadigen, de voortplantingskanalen blokkeren of de hormoonspiegels verlagen – soms nog voordat je doorhebt dat er iets aan de hand is. In dit artikel bekijken we zeven soa’s die de mannelijke vruchtbaarheid beïnvloeden, hoe ze schade veroorzaken en wat je kunt doen om je toekomst te beschermen.
Inhoudsopgave
- Symptomen bij mannen
- 7 soa’s die de mannelijke vruchtbaarheid beïnvloeden
- Behandeling van soa’s
- Preventie van soa’s
- Samenvatting
Symptomen bij mannen
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) bij mannen kunnen zich op verschillende manieren uiten, maar in veel gevallen blijven ze onopgemerkt totdat er complicaties ontstaan. Het herkennen van vroege waarschuwingssignalen is belangrijk om je voortplantingsgezondheid en vruchtbaarheid te beschermen.
Veelvoorkomende symptomen bij mannen zijn:
- Genitaal: zweertjes, blaasjes, wratten, ongebruikelijke gezwellen, jeuk/roodheid, pijn of zwelling in de testikels, pijn bij de zaadlozing.
- Urinair: branderig gevoel of pijn bij het plassen, vaak moeten plassen, afscheiding uit de penis (helder, wit, geel, groen), soms bloed.
- Rectaal: jeuk, pijn, afscheiding, bloeden, pijnlijke stoelgang.
- Mond/keel: keelpijn, roodheid, zweren of letsels in de mond.
- Algemeen: koorts, vermoeidheid, gezwollen lymfeklieren, spierpijn, huiduitslag (handpalmen/voetzolen), misselijkheid/braken, buikpijn, geelzucht, haaruitval of neurologische klachten (in een laat stadium bij onbehandelde infecties).
Belangrijk: veel soa’s veroorzaken in het begin helemaal geen symptomen. Daarom is regelmatig testen en snel medische hulp zoeken cruciaal, zelfs als je geen duidelijke klachten hebt.
Bron: Brito, J., 2020
7 soa’s die de mannelijke vruchtbaarheid beïnvloeden
| SOA | Invloed op mannelijke vruchtbaarheid |
| Chlamydia, Gonorroe, Syfilis | Infecteren de urine- en voortplantingswegen (epididymitis), wat ontstekingen en littekenvorming kan veroorzaken die de doorgang van sperma blokkeren. Ze kunnen ook direct het sperma beschadigen door de kwaliteit, beweeglijkheid en DNA te verminderen. Onbehandelde syfilis kan daarnaast zenuwen aantasten en erectiestoornissen veroorzaken. |
| Humaan papillomavirus (HPV) | Sommige typen veroorzaken een blijvende infectie die kan uitgroeien tot genitale kankers, wat de vruchtbaarheid kan schaden. |
| Herpes Simplex Virus (HSV) | Kan het aantal zaadcellen verlagen, de beweeglijkheid verminderen, sperma beschadigen en een prostaatontsteking veroorzaken. Kan via sperma worden overgedragen en zo het risico op een miskraam verhogen. |
| HIV/AIDS | Vermindert de beweeglijkheid van sperma, verlaagt het spermavolume en maakt het dikker. Dit kan komen door het virus zelf of door bijwerkingen van hiv-medicatie. |
| Trichomoniasis | Geeft eiwitten af die de overleving en beweeglijkheid van sperma verminderen, het ‘kapje’ op de spermakop beschadigen en celdood veroorzaken. Dit verslechtert de spermakwaliteit, beperkt bevruchting en verstoort de vroege embryonale ontwikkeling. |
Bronnen: Cunningham K. A., et al., 2008; Loma Linda University, n.d.; Dabizzi, S., et al. 2024; Zhang, Z., Li, F., et al. 2023; Goulart, A. C. X., et al. 2020
Mannen met vruchtbaarheidsproblemen als gevolg van soa’s krijgen meestal met deze problemen te maken wanneer de infectie niet wordt behandeld of na verloop van tijd hardnekkig wordt. Chronische of herhaalde ontstekingen kunnen blijvende schade veroorzaken. Daarentegen verdwijnen vroege infecties die snel worden ontdekt en behandeld vaak zonder blijvende gevolgen. Daarom zijn routinematige tests, vroege diagnose en tijdige behandeling essentieel om vruchtbaarheidscomplicaties te voorkomen.
Behandeling van soa’s
Hoewel verschillende soa’s de mannelijke vruchtbaarheid kunnen schaden, zijn de behandelmogelijkheden verschillend. Sommige zijn volledig te genezen, terwijl andere alleen beheerd kunnen worden om de schade te beperken.
- Antibiotica: Chlamydia, gonorroe, syfilis, trichomoniasis
- Antivirale middelen: HSV
- Vaccinatie & verwijdering van wratten: HPV
- Antiretrovirale therapie (ART): HIV/AIDS
Bacteriële en parasitaire infecties (zoals chlamydia, gonorroe, syfilis en trichomoniasis) zijn doorgaans goed te genezen met tijdige behandeling. Vroege behandeling voorkomt meestal blijvende schade. Virale infecties zoals HPV, herpes en hiv zijn niet te genezen, maar vaccins en antivirale therapieën helpen om de impact op vruchtbaarheid en gezondheid te beperken.
Bron: WHO, 2025
Preventie van soa’s
- Gebruik altijd en correct condooms
- Beperk het aantal seksuele partners
- Laat je regelmatig testen en moedig je partner(s) aan dat ook te doen
- Maak je volledige behandeling af om herinfectie te voorkomen
- Laat je vaccineren (HPV, Hepatitis B)
- Deel geen naalden of persoonlijke spullen die infecties kunnen verspreiden
- Wees open in de communicatie met je partner(s) over seksuele gezondheid
Bron: CDC, 2024
Homed-IQ biedt discrete en betrouwbare thuistestpakketten voor soa’s. Je bestelt een test online, neemt thuis eenvoudig een monster af volgens de duidelijke instructies en stuurt dit in een voorgefrankeerde envelop naar een gecertificeerd laboratorium. Binnen enkele dagen ontvang je je resultaten veilig online.
Samenvatting
De vruchtbaarheid van mannen kan ernstig worden aangetast door zeven belangrijke soa’s: chlamydia, gonorroe, syfilis, HPV, herpes, hiv en trichomoniasis. Deze infecties kunnen de voortplanting op verschillende manieren schaden, zoals het blokkeren van zaadleiders, het verminderen van de beweeglijkheid van sperma, DNA-schade en het verlagen van hormoonspiegels. Sommige zijn goed te behandelen (bijvoorbeeld chlamydia en gonorroe), terwijl andere (zoals HPV, herpes en hiv) alleen beheerd kunnen worden. Daarom is bewustwording, testen en preventie essentieel om je vruchtbaarheid en je gezondheid op de lange termijn te beschermen.
Bronnen
Brito, J. (2020, October 20). 8 sperm myths and facts. Medical News Today. Retrieved August 18, 2025, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/sperm-facts#sperm-myths
CDC. (2024, April 9). How to Prevent STIs | STI. CDC. Retrieved August 18, 2025, from https://www.cdc.gov/sti/prevention/index.html
Cunningham, K. A., & Beagley, K. W. (2008). Male genital tract chlamydial infection: implications for pathology and infertility. Biology of reproduction, 79(2), 180–189. https://doi.org/10.1095/biolreprod.108.067835
Dabizzi, S., Maggi, M., & Torcia, M. G. (2024). Update on known and emergent viruses affecting human male genital tract and fertility. Basic and clinical andrology, 34(1), 6. https://doi.org/10.1186/s12610-024-00222-5
Goulart, A. C. X., Farnezi, H. C. M., França, J. P. B. M., Santos, A. D., Ramos, M. G., & Penna, M. L. F. (2020). HIV, HPV and Chlamydia trachomatis: impacts on male fertility. JBRA assisted reproduction, 24(4), 492–497. https://doi.org/10.5935/1518-0557.20200020
Loma Linda University. (n.d.). STDs Affecting Fertility | Loma Linda Univ. Fertility & IVF | CA . Loma Linda Fertility. Retrieved August 18, 2025, from https://lomalindafertility.com/infertility/stds-and-infertility/
Torgovnik, J. (2025, May 29). Sexually transmitted infections (STIs). World Health Organization (WHO). Retrieved August 18, 2025, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sexually-transmitted-infections-(stis)
Zhang, Z., Li, F., Deng, Y., Li, Y., Sheng, W., Tian, X., … & Mei, X. (2023). Trichomonas vaginalis excretory secretory proteins reduce semen quality and male fertility. Acta Tropica, 238, 106794.
