Kunnen soa’s je menstruatie vertragen?

Je menstruatie blijft uit – terwijl je zeker weet dat je niet zwanger bent? Misschien had je onlangs onbeschermde seks of merk je andere veranderingen in je lichaam. Dan komt al snel de vraag op: zou een seksueel overdraagbare aandoening (soa) de reden kunnen zijn voor je uitblijvende menstruatie?

Hoewel we bij menstruatiestoornissen meestal aan hormonen of stress denken, kunnen ook infecties een rol spelen. In dit artikel lees je of en hoe bepaalde soa’s je menstruatie kunnen beïnvloeden, welke infecties relevant zijn en wat je kunt doen als je een soa vermoedt.

Inhoudsopgave

• Hoe lang duurt een normale menstruatiecyclus?
• Wat is een soa?
• Kunnen soa’s je menstruatie vertragen – en hoe?
• Welke andere oorzaken zijn er voor een uitblijvende menstruatie?
• Wanneer is een soa-test verstandig?

Hoe lang duurt een normale menstruatiecyclus?

Een gemiddelde menstruatiecyclus duurt ongeveer 28 dagen, maar dit kan per persoon variëren tussen de 21 en 35 dagen. De cyclus begint op de eerste dag van je menstruatie en eindigt op de dag vóór je volgende bloeding. Kleine schommelingen zijn normaal, vooral bij jonge mensen of tijdens hormonale veranderingen. Als je menstruatie echter regelmatig uitblijft of sterk verschuift, kan dat wijzen op een onderliggende gezondheidsprobleem – zoals een hormonale stoornis of een infectie (MayoClinic, 2023).

Wat is een soa?

Soa staat voor “seksueel overdraagbare aandoening”. Het gaat om infecties die voornamelijk worden overgedragen via onbeschermde seks – vaginaal, anaal of oraal. In sommige gevallen kan een soa ook via bloed of van moeder op kind tijdens de bevalling worden overgedragen.

Soa’s worden veroorzaakt door bacteriën, virussen of parasieten en kunnen zowel mannen als vrouwen treffen. Veel infecties verlopen in het begin zonder klachten, waardoor besmetting vaak onopgemerkt doorgaat. Worden ze niet behandeld, dan kunnen ze ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken – bijvoorbeeld op het gebied van vruchtbaarheid of je immuunsysteem.

Als je symptomen krijgt, kunnen dat onder andere zijn:

• Ongewone afscheiding
• Pijn of een branderig gevoel bij het plassen
• Pijn in de onderbuik
• Tussentijdse bloedingen
• Pijn bij het vrije

Bron: NHS, 2024

Kunnen soa’s je menstruatie vertragen – en hoe?

Seksueel overdraagbare aandoeningen kunnen je menstruatiecyclus indirect beïnvloeden – vooral als ze onbehandeld blijven en zich uitbreiden naar het kleine bekken. Ontstekingen die ontstaan, bijvoorbeeld in de baarmoeder of eileiders, kunnen hormonale processen verstoren en een vertraagde of uitblijvende menstruatie veroorzaken. Ook psychologische stress rondom een mogelijke infectie – bijvoorbeeld door angst voor besmetting – kan je cyclus beïnvloeden.
Twee infecties worden vaak in verband gebracht met een vertraagde cyclus:

Chlamydia

Chlamydia verloopt meestal zonder klachten, maar kan zich opstijgend verspreiden en een bekkenontsteking veroorzaken (Pelvic Inflammatory Disease, PID). Dit kan de hormonale aansturing van je cyclus verstoren. Mogelijke gevolgen zijn:

• Een uitblijvende of vertraagde menstruatie
• Een onregelmatige cyclus
• Buikpijn of tussentijdse bloedingen

Gonorroe

Ook gonorroe kan ontstekingen in het bekkengebied veroorzaken, wat invloed kan hebben op de rijping van eicellen en de eisprong. Getroffenen melden dan vaak:

• Een sterk vertraagde menstruatie
• Het meerdere cycli uitblijven van de menstruatie
• Buikpijn tijdens de verwachte menstruatieperiode

Hoewel soa’s niet de meest voorkomende oorzaak zijn van een uitblijvende menstruatie, moet je ze zeker niet uitsluiten als je onbeschermde seks hebt gehad of opvallende symptomen ervaart.

Bronnen: Cleveland Clinic, 2024; Cleveland Clinic, 2023

Welke andere oorzaken zijn er voor een uitblijvende menstruatie?

Niet elke vertraagde menstruatie komt door een infectie. Er zijn ook veel andere, vaak onschuldige oorzaken, zoals:

• Hormonale veranderingen (bijv. na het stoppen met de pil)
• Ernstig gewichtsverlies of ondergewicht
• Zware lichamelijke inspanning of intensief sporten
• Psychische stress
• Schildklieraandoeningen
• Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
• De overgang (bij oudere vrouwen)

Een eenmalig uitblijven van de menstruatie is meestal niet verontrustend. Maar bij terugkerende onregelmatigheden is het verstandig om medisch advies in te winnen (Cleveland Clinic, 2023).

Wanneer is een soa-test zinvol?

Een test op soa’s is in veel situaties verstandig – niet alleen als je klachten hebt. Vooral als:

• Je onbeschermde seks hebt gehad
• Je wisselende of nieuwe sekspartners hebt
• Je menstruatie te laat is en andere oorzaken (zoals zwangerschap of hormonale veranderingen) zijn uitgesloten
• Je klachten hebt zoals afscheiding, branderig plassen, buikpijn of tussentijdse bloedingen
• Je menstruatie ineens onregelmatig, heftig of pijnlijk verloopt
• Je partner positief getest is op een soa
• Je zelf eerder een soa hebt gehad
• Je zeker wilt weten dat je geen ongemerkte infectie hebt
• Je je seksuele gezondheid regelmatig en preventief wilt controleren

Bron: CDC, 2025

Een soa-test van Homed-IQ maakt het mogelijk om jezelf discreet en comfortabel thuis te testen. Je stuurt het monster naar een professioneel laboratorium en ontvangt de uitslag online – veilig, vertrouwelijk en zonder doktersbezoek.

Bronnen

Getting Tested for STIs | STI. (2025, January 31). CDC. Retrieved July 21, 2025, from https://www.cdc.gov/sti/testing/index.html

Irregular Periods (Abnormal Menstruation): Causes & Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 21, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14633-abnormal-menstruation-periods

Menstrual cycle: What’s normal, what’s not. (2023, April 22). Mayo Clinic. Retrieved July 21, 2025, from https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/womens-health/in-depth/menstrual-cycle/art-20047186

Sexually transmitted infections (STIs). (2024, May 13). NHS. Retrieved July 21, 2025, from https://www.nhs.uk/conditions/sexually-transmitted-infections-stis/

What To Know About Bleeding Between Periods. (2024, March 12). Cleveland Clinic Health Essentials. Retrieved July 21, 2025, from https://health.clevelandclinic.org/when-should-you-worry-about-spotting-between-periods