Kun je opnieuw besmet raken met dezelfde soa?

Veel mensen denken dat ze na een succesvolle behandeling van een seksueel overdraagbare aandoening (soa) blijvend beschermd zijn.
Maar helaas is dat een misverstand: sommige soa’s kunnen steeds opnieuw terugkomen – zelfs na volledige genezing. In dit artikel lees je of en waarom een herinfectie mogelijk is, welke ziekteverwekkers dat vooral betreft en hoe je jezelf effectief kunt beschermen.

Inhoudsopgave

• Kun je opnieuw besmet raken met dezelfde soa?
• Welke soa’s kunnen vaker terugkomen?
• Waarom ben je na een soa niet immuun?
• Hoe herken je een herinfectie?
• Wat kun je doen om een nieuwe besmetting te voorkomen?
• Wanneer is het verstandig om een soa-test te doen?

Kun je opnieuw besmet raken met dezelfde soa?

Ja – dat is in veel gevallen mogelijk. Zelfs als een soa succesvol behandeld is, betekent dat niet automatisch dat je lichaam blijvend beschermd is. Vooral bij bacteriële infecties zoals chlamydia of gonorroe kun je opnieuw besmet raken – zelfs met precies dezelfde bacterie. Ook virale soa’s zoals herpes of HPV kunnen opnieuw optreden (Cleveland Clinic, 2023).

Welke soa’s kunnen vaker terugkomen?

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) kunnen vaker dan één keer voorkomen. Afhankelijk van de ziekteverwekker is er sprake van óf een nieuwe besmetting óf een heractivatie:

• Nieuwe besmetting betekent: je raakt opnieuw geïnfecteerd – door herhaald contact met de ziekteverwekker.
• Heractivatie betekent: de ziekteverwekker zat al in je lichaam, trok zich terug (bijv. in zenuwcellen) en wordt later opnieuw actief – vaak door stress of een verzwakt immuunsysteem.

Soa’s met risico op een nieuwe besmetting:

• Chlamydia
• Gonorroe
• Syfilis
• HIV
• Trichomonas
• Hepatitis B

Soa’s met risico op heractivatie of herinfectie:

• Genitale herpes (HSV)
• Humaan papillomavirus (HPV)
• Hepatitis B (bij chronische infectie)

Bronnen: WHO, 2025; Mayo Clinic, 2024

Waarom ben je na een soa niet immuun?

In de meeste gevallen leidt een soa niet tot blijvende immuniteit. Dat betekent: ook als je eerder besmet bent geweest, ben je niet automatisch beschermd tegen een nieuwe infectie.

Bacteriën zoals chlamydia, gonorroe of syfilis zorgen meestal niet voor een langdurige afweerreactie. Je immuunsysteem „vergeet” de ziekteverwekker, waardoor je opnieuw besmet kunt raken – zeker als je partner niet tegelijk wordt mee behandeld.

Virussen zoals het herpes-simplexvirus (HSV) of bepaalde HPV-types blijven permanent in je lichaam. Na de eerste infectie trekken ze zich terug in bepaalde cellen – zoals zenuwcellen of weefsels – en kunnen ze later opnieuw actief worden. Dat kan getriggerd worden door stress, andere infecties of hormonale schommelingen – zonder dat je opnieuw met het virus in contact komt.

Bij hiv gaat het niet om een heractiveerbare infectie in de klassieke zin. Maar als je je niet beschermt – bijvoorbeeld zonder condoom of zonder PrEP (pre-expositieprofylaxe) – blijft het risico op een nieuwe infectie groot, bijvoorbeeld door onbeschermde seks of bloedcontact.

Bronnen: WHO, 2019; CDC, 2021

Daarom geldt: regelmatige soa-tests zijn essentieel – ook als je al eerder behandeld bent. Zo bescherm je jezelf én anderen betrouwbaar.

Hoe herken je een herinfectie?

Een herinfectie geeft vaak dezelfde symptomen als de eerste keer. Dit kan omvatten:

• Pijn of branderig gevoel bij het plassen
• Ongewone afscheiding uit de vagina of penis
• Jeuk, blaasjes of huidveranderingen in de schaamstreek
• Algemeen ziek gevoel of koorts

Let op: veel soa’s verlopen zonder duidelijke klachten – zowel bij de eerste als bij een herinfectie. Daarom is regelmatig testen extra belangrijk, zodat je een infectie vroeg opspoort en verdere besmettingen voorkomt (Mayo Clinic, 2024).

Wat kun je doen om een nieuwe besmetting te voorkomen?

Hier zijn een paar tips om jezelf goed te beschermen:
✔ Gebruik condooms of beflapjes, vooral bij nieuwe of wisselende seksuele partners.
✔ Praat open met je partner over eerdere testresultaten of eventuele klachten.
✔ Laat je regelmatig testen, zeker na een nieuwe partner.
✔ Zorg dat jij en je partner tegelijk behandeld worden als er een soa wordt vastgesteld.
✔ Wacht met seks tot de behandeling helemaal afgerond is.

Bron: CDC, 2024

Wanneer is het verstandig om een soa-test te doen?

Er zijn bepaalde situaties waarin een test extra verstandig is:

• Na onbeschermde seks
• Bij nieuwe of wisselende seksuele partners
• Als je klachten hebt zoals afscheiding, branderigheid of huidveranderingen
• Als bij je partner een soa is vastgesteld
• Na behandeling van een eerdere soa, om een nieuwe infectie uit te sluiten
• Preventief – bijvoorbeeld elke 6 tot 12 maanden, als algemene gezondheidscheck

Bron: NHS, 2024

Soa-testen eenvoudig vanuit huis

Met de thuistests van Homed-IQ kun je je seksuele gezondheid heel eenvoudig thuis controleren – discreet, veilig en betrouwbaar. De monsters worden geanalyseerd in gecertificeerde laboratoria, en je ontvangt de uitslag gewoon online..

Bronnen

Four curable sexually transmitted infections – all you need to know. (2019, June 6). World Health Organization (WHO). Retrieved July 16, 2025, from https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/four-curable-sexually-transmitted-infections—all-you-need-to-know

HIV/AIDS – Symptoms and causes. (2024, February 9). Mayo Clinic. Retrieved July 16, 2025, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hiv-aids/symptoms-causes/syc-20373524

How to Prevent STIs | STI. (2024, April 9). CDC. Retrieved July 16, 2025, from https://www.cdc.gov/sti/prevention/index.html

Sexually transmitted disease (STD) symptoms. (2024, March 12). Mayo Clinic. Retrieved July 16, 2025, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sexually-transmitted-diseases-stds/in-depth/std-symptoms/art-20047081

Sexually transmitted infections (STIs). (2024, May 13). NHS. Retrieved July 16, 2025, from https://www.nhs.uk/conditions/sexually-transmitted-infections-stis/

Sexually Transmitted Infections (STIs): Sexually Transmitted Diseases (STDs). (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved July 16, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9138-sexually-transmitted-diseases–infections-stds–stis

STI Treatment Guidelines. (n.d.). CDC. Retrieved July 16, 2025, from https://www.cdc.gov/std/treatment-guidelines/default.htm

Torgovnik, J. (2025, May 29). Sexually transmitted infections (STIs). World Health Organization (WHO). Retrieved July 16, 2025, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sexually-transmitted-infections-(stis)