Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Een positieve testuitslag voor een seksueel overdraagbare aandoening (soa) kan in eerste instantie beangstigend zijn – vooral als je niet weet wat je nu moet doen. Misschien voel je onzekerheid, angst of zelfs schaamte. Deze gevoelens zijn heel normaal. Het is echter belangrijk om te weten: je staat er niet alleen voor en er zijn duidelijke stappen die je nu kunt nemen.
In dit artikel lees je wat een positieve soa-testuitslag betekent, hoe je moet handelen, welke behandelingsopties er zijn en waarom het belangrijk is om ook je partner(s) te informeren.
Inhoudsopgave
- Wat betekent een positieve soa-testuitslag?
- Wat moet ik doen als mijn testresultaat positief is?
- Welke soa’s kunnen worden behandeld of genezen?
- Kan ik opnieuw besmet raken?
- Hoe kan ik me in de toekomst beschermen?
Wat betekent een positieve soa-testuitslag?
Een positieve soa-testuitslag betekent dat er in je monster een ziekteverwekker is gevonden die een seksueel overdraagbare aandoening kan veroorzaken – bijvoorbeeld chlamydia, gonorroe, syfilis, hiv of herpes.
Welke ziekteverwekker is aangetoond, hangt af van de infectie(s) waar je test op gericht was. Afhankelijk van de soa kan de uitslag gebaseerd zijn op het rechtstreeks aantonen van de ziekteverwekker of op de aanwezigheid van antistoffen in het bloed (Cleveland Clinic, 2023).
Wat moet ik doen als mijn testuitslag positief is?
Een positieve uitslag kan onzeker maken. Deze stappen helpen je verder:
- Blijf kalm – Veel soa’s zijn goed te behandelen of zelfs te genezen.
- Zoek medische hulp – Maak snel een afspraak, ook als je geen klachten hebt. Alleen een arts kan de diagnose bevestigen en de juiste behandeling starten.
- Volg de voorgeschreven behandeling – Neem de medicatie precies zoals voorgeschreven en stop niet op eigen initiatief.
- Vermijd seksueel contact – Totdat een arts bevestigt dat je niet meer besmettelijk bent, moet je alle vormen van seksuele activiteit vermijden – dus ook orale en anale seks, en nauw huid- of slijmvliescontact in de genitale regio.
- Informeer je partners – Breng alle seksuele partners met wie je in de afgelopen zes maanden contact hebt gehad op de hoogte. Afhankelijk van de infectie kan een langere periode relevant zijn; je arts geeft je hierover individueel advies.
Bron: CDC, 2024
Moet ik mijn partner informeren?
Ja, absoluut – en niet alleen je huidige partner, maar alle seksuele partners van de afgelopen maanden. Ook al kan het gesprek ongemakkelijk zijn: alleen als je partners zich laten testen en behandelen, kun je een nieuwe besmetting bij jezelf en verdere verspreiding van de infectie voorkomen.
Tip: Sommige GGD’s en online diensten bieden de mogelijkheid om partners anoniem te informeren, als je dit niet persoonlijk wilt doen.
Moet ik ook naar de dokter als ik geen klachten heb?
Ja. Ook als je helemaal geen klachten hebt, moet je medische hulp zoeken na een positieve uitslag. Veel soa’s verlopen in eerste instantie zonder symptomen, maar kunnen onbehandeld ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Bij chlamydia heeft bijvoorbeeld zo’n 70% van de geïnfecteerde vrouwen en ongeveer de helft van de mannen geen klachten – terwijl een onbehandelde infectie kan leiden tot onvruchtbaarheid of chronische pijn (CDC, 2025). Een positieve testuitslag betekent dus altijd dat medische controle en eventueel behandeling nodig zijn.
Welke soa’s kunnen worden behandeld of genezen?
In het algemeen hangt de behandeling af van het type infectie:
- Bacteriële infecties (bijv. chlamydia, gonorroe, syfilis) worden meestal behandeld met antibiotica. Bij vroege behandeling zijn ze vaak volledig te genezen.
- Virale infecties (bijv. hiv, herpes, HPV) zijn niet te genezen, omdat de virussen blijvend in het lichaam aanwezig blijven. Medicatie kan echter de viral load verlagen, uitbraken onderdrukken of symptomen onder controle houden. Vroege behandeling verbetert de prognose en vermindert de kans op besmetting van anderen.
Hier vind je een overzicht van de belangrijkste soa’s en hun behandeling:
| SOA | Behandeling | Kans op genezing / verloop |
|---|---|---|
| Chlamydia | Antibiotica (bijv. doxycycline, azitromycine) | Goed te genezen als het vroeg wordt ontdekt |
| Gonorroe | Antibiotica | Meestal goed te genezen, maar herinfecties komen vaak voor |
| Syfilis | Antibiotica | Volledig te genezen in een vroeg stadium; later moeilijker te behandelen |
| Herpes (HSV) | Antivirale medicatie | Niet te genezen; virus blijft in het lichaam; uitbraken zijn te controleren |
| Hiv | Antiretrovirale therapie | Niet te genezen, maar goed te behandelen; viral load kan onder detecteerbare niveaus worden gebracht |
| Humaan papillomavirus (HPV) | Symptoombestrijding (bijv. verwijderen van genitale wratten, regelmatige controles) | Niet te genezen; vaak zelflimiterend. Hoogrisicotypes kunnen kanker veroorzaken → HPV-vaccinatie en controles zijn belangrijk |
Bronnen: Cleveland Clinic, 2023; NHS, 2024
Kan ik opnieuw besmet raken?
Ja – na de behandeling van een bacteriële soa bestaat er nog steeds een risico op herinfectie als de infectie niet volledig geneest, je partner(s) niet tegelijk behandeld worden of als je bij nieuwe seksuele contacten geen bescherming gebruikt (bijv. condooms). Vooral bij chlamydia en gonorroe komen herinfecties vaak voor.
Bij virale infecties zoals herpes of HPV spreek je eerder van een reactivatie: het virus blijft permanent in het lichaam aanwezig en kan onder bepaalde omstandigheden (bijv. stress, een verzwakt immuunsysteem of hormonale veranderingen) opnieuw actief worden, ook zonder een nieuwe besmetting (Mayo Clinic, 2023).
Hoe kan ik me in de toekomst beschermen?
Preventie is de belangrijkste stap om je seksuele gezondheid op lange termijn te behouden. Met eenvoudige maatregelen kun je het risico op een soa aanzienlijk verkleinen:
✔️ Condooms gebruiken – verminderen het risico bij vaginale, anale en orale seks; maar bieden geen volledige bescherming tegen infecties die via huid-op-huidcontact worden overgedragen (bijv. herpes, HPV).
✔️ Regelmatig testen – vooral bij wisselende partners of na onbeschermde seks; veel infecties verlopen zonder klachten.
✔️ Open met partners praten – samen testen en eerlijk communiceren geeft vertrouwen.
✔️ Seksspeeltjes reinigen – maak ze grondig schoon na elk gebruik of deel ze niet, om overdracht te voorkomen.
✔️ Vaccinaties gebruiken – bijv. tegen HPV en hepatitis B.
✔️ Thuistests aanvullend inzetten – bieden discretie en controle tussen doktersbezoeken.
✔️ Kennis van overdrachtsroutes – soa’s kunnen ook worden overgedragen via bloed (bijv. het delen van naalden) of nauw huidcontact in de genitale regio.
Bron: CDC, 2024
Soa-thuistests
Naast onderzoek bij de dokter kunnen soa-thuistests een handige manier zijn om je seksuele gezondheid regelmatig te controleren. Ze bieden je meer discretie en controle – vooral als je het lastig vindt om direct naar een praktijk te gaan of als je meerdere wisselende partners hebt. De monsters worden geanalyseerd in ISO-gecertificeerde laboratoria.
Voor veelvoorkomende infecties zoals chlamydia of gonorroe biedt Homed-IQ bijvoorbeeld een Chlamydia- en Gonorroe-test aan.
Bronnen
About Chlamydia | Chlamydia. (2025, January 31). CDC. Retrieved August 18, 2025, from https://www.cdc.gov/chlamydia/about/index.html
How to Prevent STIs | STI. (2024, April 9). CDC. Retrieved August 18, 2025, from https://www.cdc.gov/sti/prevention/index.html
Next steps after testing positive for gonorrhea or chlamydia. (2024, April 9). CDC. Retrieved August 18, 2025, from https://www.cdc.gov/sti/testing/next-steps-after-testing-positive-for-gonorrhea-or-chlamydia.html
Sexually transmitted diseases (STDs) – Diagnosis and treatment. (2023, September 8). Mayo Clinic. Retrieved August 18, 2025, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sexually-transmitted-diseases-stds/diagnosis-treatment/drc-20351246
Sexually transmitted infections (STIs). (2024, May 13). NHS. Retrieved August 18, 2025, from https://www.nhs.uk/conditions/sexually-transmitted-infections-stis/
Sexually Transmitted Infections (STIs): Sexually Transmitted Diseases (STDs). (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved August 18, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9138-sexually-transmitted-diseases–infections-stds–stis
STD/STI Testing: What To Expect. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved August 18, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/std-testing
