Wat is bruine vaginale afscheiding?

Bruine vaginale afscheiding kan verrassend of soms verontrustend zijn – maar vaak is het volkomen onschadelijk. In veel gevallen is het gewoon oud bloed dat samen met het natuurlijke vaginale vocht naar buiten komt. Afhankelijk van het moment in je cyclus en eventuele bijkomende symptomen kan het echter ook wijzen op hormonale veranderingen, een zwangerschap of een infectie. Als je de mogelijke oorzaken kent en weet wanneer je een arts moet raadplegen, kun je je gezondheid beter begrijpen en erop anticiperen. In dit artikel leggen we uit wanneer bruine afscheiding normaal is, wat de oorzaken kunnen zijn en wanneer je actie moet ondernemen.

Inhoudsopgave

• Is bruine vaginale afscheiding normaal?
• Wat veroorzaakt bruine afscheiding?
• Wanneer is bruine afscheiding zorgelijk?
• Kun je jezelf thuis testen op infecties?
• Hoe kun je bruine afscheiding voorkomen?
• Samenvatting

Is bruine vaginale afscheiding normaal?

Vaginale afscheiding is normaal gesproken wit of helder, maar kan soms ook bruin, geel of groen van kleur zijn. Hoewel veranderingen in de kleur van de afscheiding verontrustend kunnen zijn, lossen ze vaak vanzelf op en zijn ze geen reden tot bezorgdheid. Bruine afscheiding wordt vaak veroorzaakt door normaal vaginaal vocht vermengd met bloed. Afscheiding die bloed bevat, kan soms ook roze of rood van kleur zijn (Cleveland Clinic, 2022).

Wat veroorzaakt bruine afscheiding?

Voor of na je menstruatie: Bruine afscheiding net voor of na je menstruatie is meestal volkomen onschadelijk. Het betreft oud bloed dat langzaam uit de baarmoeder wordt uitgescheiden. Dit kan enkele dagen voor of na je menstruatie voorkomen en komt vooral veel voor bij tieners of vrouwen in de overgang (Cleveland Clinic, 2022).

Hormonale anticonceptie: Bij het starten met of wisselen van hormonale anticonceptiemethoden (zoals de pil, implantaat of hormonenspiraal) kunnen tijdelijke hormonale schommelingen optreden. Dit kan leiden tot lichte spotting of bruine afscheiding, vooral in de eerste 3–6 maanden (Burnett, 2022).

Zwangerschap en innestelingsbloeding: In de vroege zwangerschap kan lichte bruine afscheiding optreden, vooral rond de tijd van innesteling. Dit gebeurt meestal 6–12 dagen na de conceptie. Bruine afscheiding gedurende de zwangerschap kan ook wijzen op complicaties. Bij pijn of krampen neem je contact op met medische hulp (Mayo Clinic, 2022).

Postpartumafscheiding (lochia): Na de bevalling kan er bruine afscheiding optreden doordat de baarmoeder het resterende slijmvlies afstoot. Dit is een natuurlijk onderdeel van het genezingsproces en de afscheiding kan in de loop van enkele weken van kleur veranderen van rood naar bruin naar geelwit (Cleveland Clinic, 2025).

Bruine afscheiding na seks: Bruine afscheiding na seks kan wijzen op oud bloed dat vrijkomt door een lichte irritatie van het vaginale weefsel of menstruatieresten. Andere mogelijke oorzaken zijn hormonale schommelingen, vaginale infecties, poliepen aan de baarmoederhals of endometriose. Als bruine afscheiding regelmatig terugkeert of gepaard gaat met pijn of een onaangename geur, is medisch advies aan te raden (NHS, 2021).

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) en bacteriële onbalans: Bruine afscheiding kan ook worden veroorzaakt door infecties, met name SOA’s zoals chlamydia of gonorroe, of door bacteriële vaginose (BV). Deze aandoeningen kunnen het vaginale of baarmoederhalsvlies irriteren, waardoor lichte bloedingen ontstaan die bruin lijken wanneer ze zich vermengen met afscheiding. Sommige infecties kunnen ook gepaard gaan met symptomen zoals een ongewone geur, ongemak of bloedingen na seks. Andere kunnen lange tijd onopgemerkt blijven, daarom is regelmatig testen belangrijk (Cleveland Clinic, 2022).

Minder vaak voorkomende oorzaken van bruine afscheiding:

Bron: NHS, 2022

Wanneer is bruine afscheiding zorgelijk?

Bruine afscheiding is in de meeste gevallen onschadelijk. Je neemt contact op met een arts als de afscheiding:

• Het gaat gepaard met een sterke geur.
• Irritatie, jeuk of pijn in of rond uw vagina.
• Het wordt in verband gebracht met bloedingen na seks.
• Een verandering in de kleur van de afscheiding.
• Een toename van de hoeveelheid vaginale afscheiding.
• Een verandering in de textuur of consistentie van de afscheiding.

Bron: Cleveland Clinic, 2022.

Kun je jezelf thuis testen op infecties?

Ja. Homed‑IQ biedt betrouwbare thuis-SOA-tests waarmee je kunt testen op chlamydia, gonorroe en trichomoniasis. Je neemt zelf een vaginale swab en stuurt die naar een gecertificeerd laboratorium. De resultaten worden door een arts beoordeeld en je ontvangt ze vertrouwelijk online.

Hoe kun je bruine afscheiding voorkomen?

Hygiëne kan invloed hebben op bruine vaginale afscheiding. Een verstoring van de natuurlijke pH-waarde en bacteriële balans van de vagina kan leiden tot infecties, geurtjes, irritatie en jeuk. Houd rekening met de volgende tips om de vaginale gezondheid te ondersteunen:

• Zachte hygiëne: Was alleen de buitenkant (vulva) met milde, ongeparfumeerde zeep; vermijd douchen.
• Ademende stoffen: Draag katoenen ondergoed; vermijd strakke, vochtige kleding.
• Veilige seks: Gebruik condooms, plas na de seks, beperk het aantal partners.
• Gezonde levensstijl: Eet evenwichtig, drink voldoende en rook niet.
• Menstruatieverzorging: Vervang tampons/maandverband/menstruatiecups om de 4–8 uur.
• Medische controles: Regelmatige bezoeken aan de gynaecoloog, uitstrijkjes, HPV-vaccinatie.
• Weet wat normaal is: laat u controleren op ongewone geur, jeuk of bloeding.

Bron: Watson, 2019.

Samenvatting

Bruine vaginale afscheiding is meestal onschadelijk – vooral als deze direct voor of na je menstruatie voorkomt. In veel gevallen gaat het simpelweg om oud bloed. Als de afscheiding echter gepaard gaat met andere symptomen zoals pijn, geur of onregelmatige bloedingen, is het belangrijk infecties of andere gezondheidsproblemen uit te sluiten. Wil je zekerheid? Met de discrete vaginale gezondheidstests van Homed‑IQ voor thuisgebruik kun je snel en eenvoudig testen op veelvoorkomende infecties – helemaal zonder doktersbezoek.

Bronnen

Burnett, T. (2022, December 7). Extended-cycle birth control pills: Is spotting common? Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/birth-control/expert-answers/seasonale-side-effects/faq-20058109?reDate=07012023

Cleveland Clinic. (2022, August 2). Brown Discharge: 4 Causes and What It Means. https://health.clevelandclinic.org/brown-vaginal-discharge/

Cleveland Clinic. (2025, April 29). Lochia (postpartum bleeding): How long, stages, smell & color. In Cleveland Clinic Health Library. Retrieved August 20, 2025, from https://my.clevelandclinic.org/health/body/22485-lochia

Implantation bleeding: Common in early pregnancy? (2022, April 19). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/expert-answers/implantation-bleeding/faq-20058257

NHS website. (2021, November 18). What causes a woman to bleed after sex? nhs.uk. https://www.nhs.uk/common-health-questions/womens-health/what-causes-a-woman-to-bleed-after-sex/

NHS website. (2022, October 13). Polycystic ovary syndrome. nhs.uk. https://www.nhs.uk/conditions/polycystic-ovary-syndrome-pcos/

Vaginal discharge. (2021, June 22). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-discharge/basics/definition/sym-20050825?reDate=07012023

Vaginal Discharge: Causes, Colors, What’s Normal & Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/4719-vaginal-discharge

Watson, S. (2019, July 11). Everything You Need to Know About Maintaining Your Vaginal pH Balance. Healthline. https://www.healthline.com/health/womens-health/vaginal-ph-balance

What are the side effects of IUDs? (n.d.). Planned Parenthood. https://www.plannedparenthood.org/learn/birth-control/iud/iud-side-effects