Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Testikel pijn is een symptoom dat kan wijzen op verschillende gezondheidsproblemen. De testikels zijn een belangrijk orgaan voor de voortplanting en zijn erg gevoelig voor pijn. Pijn in de testikels die langer dan een uur aanhoudt, moet door een dokter worden onderzocht. De oorzaken van testikelpijn kunnen variëren van kleine verwondingen, zoals een kneuzing, tot ernstigere aandoeningen zoals seksueel overdraagbare aandoeningen of testikelkanker. In dit blogartikel zullen we onderzoeken wat testikelpijn precies is, wat de mogelijke oorzaken zijn en wanneer het een ernstig probleem wordt. Helaas aarzelen veel mannen (bij geboorte als mannelijk aangeduid) om over gezondheidsproblemen te praten die de testikels betreffen, uit schaamte en zorg.
Inhoudsopgave
- Wat is testikelpijn?
- Wat zijn de oorzaken van pijn aan de testikels?
- Wie kan last hebben van testikelpijn?
- Seksueel overdraagbare infecties en testikelpijn
- Welke symptomen kunnen samen met testikelpijn optreden?
- Hoe ziet de behandeling van pijn aan de testikels eruit?
- Samenvatting
Wat is testikelpijn?
Pijn in de testikels verwijst naar klachten die één of beide testikels kunnen betreffen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
- Acute pijn in de testikels: treedt plotseling op, is vaak hevig en verdwijnt binnen enkele uren.
- Chronische pijn in de testikels: houdt langer dan 3 maanden aan en kan terugkerend zijn.
Wanneer zijn testikelpijn gevaarlijk?
Als je plotseling hevige pijn ervaart die langer dan een uur aanhoudt, moet je zeker een dokter bezoeken. Vooral als er ook symptomen zoals zwellingen, misselijkheid en braken bijkomen (Cleveland Clinic, 2023).
Wat is de functie en het belang van de testikels?
Biologische mannen hebben meestal twee testikels in de balzak. Deze vervullen belangrijke taken:
- Productie van sperma: dagelijks ongeveer 200 miljoen spermacellen.
- Productie van testosteron: belangrijk voor baardgroei, stemverandering, spieropbouw.
- Temperatuurregeling: buiten het lichaam, in de balzak, is de temperatuur lager, wat nodig is voor de rijping van het sperma.
- Bijbal (epididymis): slaat sperma op en transporteert het via de zaadleider (Britannica, 2024).
Bron: Britannica, 2024
Wat zijn de oorzaken van pijn aan de testikels?
Hieronder vindt u 6 oorzaken die verband houden met pijn in de testikels:
1 – Traumatische oorzaak
Dit verwijst naar verwondingen aan de testikels die veroorzaakt worden door:
- Ongevallen: Zoals het afglijden van een fietszadel.
- Sportblessures: Vooral in contactsporten zoals voetbal, hockey of vechtsporten kunnen de testikels geraakt worden als ze niet voldoende beschermd zijn.
- Geweld: Dit omvat bijvoorbeeld schoppen of stoten in het gebied van de testikels (Coward, 2023).
2 – Oorzaken door infecties
- Orchitis (ontsteking van de testikels): Dit is een directe ontsteking van één of beide testikels. Deze ontsteking kan veroorzaakt worden door bacteriële seksueel overdraagbare infecties, zoals chlamydia en gonorroe, virale infecties zoals bof of een nabijgelegen infectie, bijvoorbeeld van de bijbal of de prostaat.
- Epididymitis (ontsteking van de bijbal): Pijn in de testikels kan onder meer veroorzaakt worden door een ontsteking van de bijbal. De bijbal bevindt zich in de balzak boven de testikels. Deze ontsteking kan ook veroorzaakt worden door seksuele ziekteverwekkers, bacteriële infecties zoals urineweginfecties of een testikeltorsie (verdraaiing van de testikels) en kan enkele weken duren. Jaarlijks krijgen ongeveer 600.000 jongens en mannen deze ontsteking.
- Epididymoorchitis: Deze aandoening treedt op wanneer zowel de testikels als de bijbal ontstoken zijn.
- Geslachtsziekten: Seksueel overdraagbare infecties (soa’s), met name chlamydia en gonorroe, kunnen testikelpijn veroorzaken omdat ze ontstekingen in de testikels of bijbal veroorzaken (Harvard Health, 2023).
3 – Problemen met de bloedvoorziening van de testikels
- Testikeltorsie: Dit is een pijnlijke verdraaiing van de testikels, waardoor ze niet meer goed doorbloed worden. Deze toestand vereist onmiddellijke (binnen 6 uur) medische hulp om het afsterven van de testikels te voorkomen. Deze toestand treedt vaak op zonder duidelijke reden en komt in 65% van de gevallen voor bij personen tussen 12 en 18 jaar die bij geboorte als mannelijk zijn aangeduid.
- Varicocele: Deze toestand verwijst naar gezwollen aderen in de balzak. In de meeste gevallen is het asymptomatisch, maar het kan ook leiden tot testikelpijn. Varicoceles moeten zeker worden gecontroleerd omdat ze tot onvruchtbaarheid kunnen leiden (Mayo Clinic, 2023; Harvard Health, 2019).
4 – Andere aandoeningen
- Nierstenen: Nierstenen zijn gekristalliseerde bestanddelen van urine die zich als steenachtige formaties in de structuren van de nieren kunnen vestigen. Mannen zijn over het algemeen vaker getroffen door nierstenen dan vrouwen. Wanneer de nierstenen verplaatsen en zich bijvoorbeeld in de urineleider vastzetten, kan dit leiden tot hevige krampachtige pijn die kan uitstralen naar het genitale gebied, omdat de zenuwen van deze organen verbonden zijn. Daarom worden in deze context vaak pijn in de testikels ervaren.
- Liesbreuk (hernia): Dit is een aandoening waarbij weefsel (meestal van de darm) uit de buikwand in de liesstreek treedt, omdat er een zwakte in de buikwand is. Deze buikwandzwakte kan aangeboren of verworven zijn, bijvoorbeeld door overgewicht of aanhoudend hoesten. Het kan leiden tot pijn in de testikels, omdat de pijn kan uitstralen naar het genitale gebied of drukken op de zenuwen die de testikels voorzien.
- Hydrocele: Ook wel waterbreuk genoemd, is een veelvoorkomende aandoening bij pasgeborenen. In de balzak hoopt zich vocht op omdat het lieskanaal open is gebleven. In de meeste gevallen verdwijnen ze in de eerste levensjaren (PennMedicine, 2022).
5 – Ernstige aandoeningen van de testikels
- Testikelkanker: Dit is een kwaadaardige kankeraandoening die meestal in het weefsel van één testikel ontstaat, zelden in beide. Hoewel testikelkanker over het algemeen zeldzaam is – het komt voor bij 1 op de 250 personen – is het de meest voorkomende kankersoort bij personen die bij geboorte als mannelijk worden beschouwd en tussen 15 en 35 jaar oud zijn. Het belangrijkste teken van testikelkanker is een pijnloze knobbel of bult in de testikel, maar het kan ook leiden tot pijn in de testikels. Als testikelkanker vroeg wordt ontdekt, is het goed behandelbaar (NHS, 2024).
6 – Idiopathische oorzaken
Van idiopathische oorzaken spreekt men wanneer pijn in de testikels optreedt zonder herkenbare oorzaak. Bij sommige biologische mannen komen bijvoorbeeld chronische testikelpijnen voor, zonder dat de exacte oorzaak kan worden vastgesteld. Aarzel echter niet om een dokter te bezoeken als je pijn hebt (Mayo Clinic, 2023).
Wie kan last hebben van testikelpijn?
Testikelpijn kan biologische mannen van elke leeftijd treffen. Vooral traumatische en infectieuze oorzaken kunnen iedereen in de loop van hun leven treffen. Gemiddeld komen testikelkanker en testikeltorsie vaker voor op jongere leeftijd, terwijl oudere mensen eerder testikelpijn ervaren in verband met nierstenen of liesbreuken.
Wat kan ik doen om testikelpijn te voorkomen?
Om pijn aan de testikels te voorkomen, vindt u hier enkele tips:
- Regelmatige zelfonderzoeken voor vroegtijdige opsporing van veranderingen.
- Beschermende maatregelen bij sport of lichamelijk werk.
- Veilige seks om soa’s te voorkomen.
- Raadpleeg bij de eerste symptomen onmiddellijk een arts.
Bron: Mayo Clinic, 2023
Seksueel overdraagbare infecties en testikelpijn
Seksueel overdraagbare infecties (soa’s) zijn een veelvoorkomende oorzaak van ontstekingen van de testikels of bijbal, die testikelpijn kunnen veroorzaken. Omdat pijn in het genitale gebied vaak met schaamte verbonden is, vinden veel mensen het moeilijk om een dokter te bezoeken. Homed-IQ biedt de mogelijkheid om je in de anonimiteit van je eigen huis op diverse soa’s te laten testen. De SOA Test Compleet en de SOA Test Basic-3 controleren op meerdere ziektes, waaronder chlamydia, gonorroe en trichomoniasis, waarbij de chlamydia-test specifiek op deze ziekte gericht is.
Welke symptomen kunnen samen met testikelpijn optreden?
Testikelpijn kan vaak samengaan met andere symptomen. In de volgende tabel vind je een overzicht van welke symptomen afhankelijk van de oorzaak van de testikelpijn ook kunnen optreden. Het is echter belangrijk om te onthouden dat de exacte symptomen van persoon tot persoon kunnen verschillen en als deze symptomen bij jou optreden, moet je een dokter bezoeken en je laten onderzoeken om vroege complicaties te voorkomen.
| Symptomen bij infecties | Pijn en zwelling Roodheid en warmte van het scrotum Koorts en zwakte Pijn bij het plassen |
| Symptomen bij seksueel overdraagbare aandoeningen | Afscheiding uit de penis Branden bij het plassen Pijn in de testikels Zwelling van het scrotum |
| Symptomen bij testikeltorsie | Plotselinge, hevige pijn in de testikels Zwelling en rood worden van het scrotum Misselijkheid en braken |
| Symptomen bij nierstenen | Pijn die uitstraalt naar de onderbuik en liesstreek Bloed in de urine Vaak plassen en brandende pijn bij het plassen |
| Symptomen bij testikelkanker | Pijnloze knobbel in de zaadbal Zwaar gevoel in het scrotum Doffe pijn die uitstraalt van de testikels naar de buik en liezen |
Bronnen: Coward, 2023; Cleveland Clinic, 2023
Hoe ziet de behandeling van pijn aan de testikels eruit?
De behandeling hangt af van de oorzaak:
- Algemeen: koelen, hoog houden, rust (bijv. bij kneuzingen).
- Medicijnen:
- Antibiotica bij bacteriële infecties of soa’s.
- Pijnstillers (bijv. ibuprofen) voor verlichting en ontstekingsremming.
- Antivirale geneesmiddelen bij virale infecties (bijv. bof).
- Chirurgie:
- Onmiddellijke operatie bij testiculaire torsie.
- Ingrepen bij varicocele, hydrocele of ernstige verwondingen.
- Verwijdering van teelbalkanker, eventueel met bestraling/chemotherapie.
Bron: Cleveland Clinic, 2023
Samenvatting
Testikelpijn is een veelvoorkomend symptoom dat kan wijzen op verschillende gezondheidsproblemen en zowel acuut als chronisch kan zijn. Het wordt zorgwekkend als het plotseling optreedt, bijzonder intens is of langer dan een uur aanhoudt, vooral als er extra symptomen zoals zwelling, misselijkheid of braken optreden. De voornaamste oorzaken van testikelpijn kunnen worden ingedeeld in zes categorieën: traumatische oorzaken, infectiegerelateerde oorzaken, circulatiestoornissen, andere aandoeningen zoals nierstenen of hernia’s, ernstige ziekten zoals testikelkanker en idiopathische oorzaken. De behandeling van testikelpijn hangt af van de onderliggende oorzaak en kan medische maatregelen omvatten zoals antibiotica en pijnstillers, een operatie bij testikeltorsie of testikelkanker, en ondersteunende maatregelen zoals koeling en het hoog leggen.
Bronnen
Coward, M. (n.d.). Testicular pain: Causes, treatment, and diagnosis. MedicalNewsToday. Retrieved July 2, 2024, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/testicular-pain
Cleveland Clinic. (n.d.). Testicular pain: Causes, sides, diagnosis & treatment. Retrieved July 1, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/16292-testicular-pain
Harvard Health. (2023, July 17). Epididymitis and orchitis. Retrieved July 2, 2024, from https://www.health.harvard.edu/a_to_z/epididymitis-and-orchitis-a-to-z
Harvard Health. (2019, March 22). Testicular torsion. Retrieved July 2, 2024, from https://www.health.harvard.edu/a_to_z/testicular-torsion-a-to-z
Mayo Clinic. (n.d.). Testicle pain causes. Retrieved July 1, 2024, from https://www.mayoclinic.org/symptoms/testicle-pain/basics/causes/sym-20050942
NHS. (n.d.). Testicular cancer. Retrieved July 2, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/testicular-cancer/
Penn Medicine. (n.d.). Kidney stones (nephrolithiasis) – Symptoms and causes. Retrieved July 2, 2024, from https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/kidney-stones
Utiger, R. D. (n.d.). Testis | Function, structure & location. Britannica. Retrieved July 1, 2024, from https://www.britannica.com/science/testis
Zieve, D., & Conaway, B. (n.d.). Kidney stones (nephrolithiasis) – Symptoms and causes. Penn Medicine. Retrieved July 2, 2024, from https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/kidney-stones
