Hooikoorts treft ongeveer 21-23% van de bevolking in Europa en is het resultaat van een allergische reactie op pollen van bomen, grassen en onkruid (Lake et al., 2017). Voor veel mensen roept het beelden op van lente en zomer, vergezeld van niezende voorbijgangers en verstopte neuzen. Maar wat staat er precies achter deze algemeen bekende term? Deze pagina moet je helpen hooikoorts beter te begrijpen – van de oorzaken tot de symptomen en effectieve verlichtingsmogelijkheden.

De inhalatie allergie test van Homed-IQ biedt een eenvoudige en handige manier om thuis te testen op welke luchtgedragen allergenen je mogelijk gevoelig reageert, en helpt je je allergietriggers beter te begrijpen.

Inhoudsopgave

• Wat is hooikoorts?
• Welke allergenen veroorzaken hooikoorts?
• Welke symptomen treden op bij hooikoorts?
• Hoe wordt hooikoorts gediagnosticeerd?
• Hoe kan je hooikoorts behandelen?
• Samenvatting

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts, ook bekend in de vaktaal als allergische rhinitis, is een wijdverbreide aandoening die personen treft wiens immuunsysteem overgevoelig reageert op bepaalde stoffen in de omgeving, de zogenaamde allergenen. Strikt genomen is hooikoorts echter een vorm van allergische rhinitis en verwijst het uitsluitend naar deze reacties wanneer ze seizoensgebonden worden veroorzaakt door pollen van bomen, grassen of onkruid. Deze pollen zijn fijne, lichte deeltjes die door planten worden geproduceerd. Wanneer iemand met hooikoorts deze pollen inademt, identificeert het immuunsysteem ze ten onrechte als schadelijke indringers. Als gevolg hiervan start het immuunsysteem een afweerreactie om de vermeende dreiging af te weren. Deze reactie omvat de afgifte van histamine en andere chemicaliën in het lichaam, die verantwoordelijk zijn voor de typische symptomen van hooikoorts (MedlinePlus, 2022).

Is hooikoorts een inhalatieallergie?

Ja, hooikoorts is een vorm van inhalatieallergie die optreedt wanneer het immuunsysteem overgevoelig reageert op deeltjes in de lucht, in het bijzonder op pollen van bomen, grassen en onkruid. Inhalatieallergieën worden dus gekenmerkt doordat de allergenen ingeademd moeten worden om een reactie uit te lokken, en dat ze met name de luchtwegen aantasten.

Andere vormen van allergie, zoals voedselallergieën (bijv. notenallergie) en contactallergieën (bijv. latexallergie), treffen daarentegen het maag-darmkanaal of de huid en zijn gebaseerd op verschillende werkingsmechanismen – door opname van de allergenen in het geval van voedselallergieën of door direct huidcontact in het geval van contactallergieën (Acaai, 2024).

Zijn er verschillen tussen hooikoorts en andere vormen van allergische rhinitis?

Ja, want hoewel hooikoorts vaak als synoniem wordt gebruikt voor allergische rhinitis, is het, zoals reeds vermeld, slechts één vorm van rhinitis. Deze tabel biedt een duidelijke vergelijking tussen hooikoorts en andere neusaandoeningen om het onderscheid tussen hen te verduidelijken:

Welke allergenen veroorzaken hooikoorts?

De meest voorkomende allergenen omvatten:

• Boompollen (lente): In het voorjaar veroorzaken met name de pollen van bomen zoals berken, eiken, essen en populieren bij veel mensen allergische reacties.
• Graspollen (late lente tot zomer): Grassen zoals rogge, Engels raaigras en Timotheegras bloeien in de latere lentemaanden en in de zomer. Ze zijn een van de meest voorkomende oorzaken van hooikoorts wereldwijd.
• Onkruidpollen (zomer tot herfst): In de late zomermaanden en in de herfst zijn het vooral pollen van onkruiden zoals bijvoet, alsemambrosia en ambrosia die allergische reacties veroorzaken.

Bron: Cleveland Clinic, 2023

Welke symptomen treden op bij hooikoorts?

Hooikoorts treedt seizoensgebonden op, typisch in de lente en zomer, wanneer de pollenconcentratie in de lucht het hoogst is. De specifieke maanden en de ernst van de symptomen kunnen variëren afhankelijk van de geografische locatie en weersomstandigheden, en omvatten de volgende symptomen:

Bronnen: Mayo Clinic, 2022; NHS, 2024

Hoe wordt hooikoorts gediagnosticeerd?

De diagnose van hooikoorts vereist een zorgvuldige beoordeling van de symptomen en de medische geschiedenis van de betreffende persoon door een arts. De exacte identificatie van de allergenen kan worden uitgevoerd door allergietests:

• Huidpriktest: Bij deze test worden kleine hoeveelheden van allergenen op de huid aangebracht en wordt de huid licht geprikt om de substanties eronder te brengen. Een allergische reactie wordt aangegeven door roodheid of zwelling op de testlocatie.
• Specifieke IgE-antilichaamtest: Een bloedtest die de hoeveelheid IgE-antilichamen meet die gericht zijn tegen specifieke allergenen. Hoge waarden duiden op een allergische reactie.

Bron: Mayo Clinic, 2022

Wil je een overzicht van jouw gezondheidsstatus?

Een inhalatie allergie test, zoals aangeboden door Homed-IQ, kan nuttig zijn bij hooikoorts of vermoed hooikoorts, omdat het de exacte triggers van de allergie identificeert. Met de kennis van de individuele triggers kunnen gerichte vermijdingsstrategieën worden ontwikkeld om de symptomen effectief te verminderen. Deze test is gemakkelijk thuis uit te voeren. Als je een breder overzicht van mogelijke allergieën wilt krijgen, kun je ook de uitgebreide allergietest overwegen, waarbij 295 verschillende allergenen worden getest die tot 167 specifieke allergieën behoren.

Hoe kan je hooikoorts behandelen?

De strategieën voor de behandeling van hooikoorts variëren van medische maatregelen, preventieve stappen tot aanpassingen in het dieet om de symptomen te verlichten.

Medische maatregelen:

De keuze van de juiste behandelingsmethode moet altijd in overleg met een arts gebeuren. Mogelijke hulpmiddelen omvatten:

• Antihistaminica: Deze medicijnen blokkeren de werking van histamine en kunnen daarom niezen, jeuk, een loopneus en tranende ogen verlichten.
• Neussprays: Steroïde neussprays verminderen ontstekingen en zwellingen in de neusgangen en verbeteren zo de neusademhaling.
• Oogdruppels: Antiallergische oogdruppels kunnen helpen oogirritatie en -roodheid te verlichten.

Immunotherapie: Bij ernstige allergieën biedt immunotherapie, ook bekend als allergievaccinatie, een langetermijnbehandelingsmogelijkheid door het immuunsysteem geleidelijk aan het allergeen te wennen. Door de continue en gecontroleerde blootstelling aan steeds grotere hoeveelheden van het allergeen, kan het lichaam geleidelijk een tolerantie opbouwen, wat kan leiden tot een vermindering van de allergische symptomen (Mayo Clinic, 2022).

Preventieve maatregelen:

Preventieve maatregelen zijn gericht op het minimaliseren van contact met allergenen en zo de symptomen te verlichten. Hier zijn enkele bewezen strategieën:

• Vermijding van allergenen: Informeer je over de pollenvliegtijden en probeer tijdens deze tijden het contact met pollen te minimaliseren, bijvoorbeeld door ramen gesloten te houden.
• Luchtreinigers: Gebruik luchtreinigers om het aantal allergenen binnenshuis te verminderen.
• Neusspoelingen: Regelmatige neusspoelingen met zout water kunnen helpen de neuswegen van allergenen te reinigen.
• Kleding wisselen en douchen: Wissel je kleding en douche zodra je thuiskomt om pollen te verwijderen die zich aan je lichaam en kleding hebben gehecht.
• Binnenshuis was drogen: Vermijd het buiten drogen van wasgoed wanneer de pollenconcentratie hoog is.
• Overweeg een inhalatie allergietest: Een inhalatie allergietest van Homed-IQ kan helpen specifieke allergenen te identificeren en maakt een gerichtere vermijding van deze allergenen mogelijk.

Bron: Mayo Clinic, 2024

Rol van het dieet:

Hoewel het dieet hooikoorts niet kan genezen, kan een uitgebalanceerd, ontstekingsremmend dieet ondersteunend werken en het immuunsysteem versterken. De volgende voedingsmiddelen kunnen nuttig zijn:

Bij hooikoorts moeten voedingsmiddelen die rijk zijn aan histaminen of ontstekingen bevorderen, worden vermeden. Dit omvat onder andere gerijpte kaas, alcohol, verwerkte snacks, zuivelproducten en voedingsmiddelen met een hoog suikergehalte.

Samenvatting

Hooikoorts wordt veroorzaakt door een overreactie van het immuunsysteem op pollen van bomen, grassen en onkruid. De aandoening manifesteert zich seizoensgebonden, vooral in de lente en zomer, en leidt tot symptomen zoals niezen, verstopte neus en jeukende ogen. De diagnose kan worden gesteld door specifieke tests zoals de huidpriktest of de specifieke IgE-antilichaamtest, die helpen de uitlokkende allergenen te identificeren. Voor de behandeling zijn er medische maatregelen beschikbaar zoals antihistaminica, neussprays en immunotherapie, aangevuld met preventieve strategieën zoals het vermijden van allergenen en het gebruik van luchtreinigers Een ondersteunende rol speelt ook het dieet, dat ontstekingsremmende voedingsmiddelen omvat.

Bronnen

Allergic Conditions | ACAAI Public Website. (n.d.). American College of Allergy Asthma and Immunology. Retrieved April 9, 2024, from https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/

Allergic rhinitis. (n.d.). NHS inform. Retrieved April 9, 2024, from https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/ears-nose-and-throat/allergic-rhinitis/

Allergic Rhinitis (Hay Fever): Symptoms & Treatment. (2023, September 21). Cleveland Clinic. Retrieved April 9, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8622-allergic-rhinitis-hay-fever

Climate Change and Future Pollen Allergy in Europe. (n.d.). NCBI. Retrieved April 9, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5332176/

Hay fever – Diagnosis and treatment. (2022, July 7). Mayo Clinic. Retrieved April 9, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/diagnosis-treatment/drc-20373045

Hay fever – Symptoms and causes. (2022, July 7). Mayo Clinic. Retrieved April 9, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/symptoms-causes/syc-20373039

Seasonal allergies: Nip them in the bud. (n.d.). Mayo Clinic. Retrieved April 9, 2024, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hay-fever/in-depth/seasonal-allergies/art-20048343