Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Elke soa heeft een andere incubatietijd. De incubatietijd is de tijd tussen het moment van besmetting en het verschijnen van de eerste symptomen. Kennis van de incubatietijd van verschillende soa’s is nuttig om te bepalen of de symptomen die je ervaart al dan niet het gevolg zijn van een soa. Veel mensen vragen zich af of symptomen van een soa één of twee dagen na het hebben van seks kunnen optreden. In dit artikel bespreken we hoe snel symptomen van bepaalde soa’s kunnen optreden, op welke symptomen je moet letten en wanneer je je moet laten testen.
Inhoudsopgave
- Veel voorkomende soa-symptomen
- Hoe snel kunnen symptomen van een soa optreden?
- Windowperiodes voor soa-tests
- De verschillende incubatietijden voor soa’s
- Soa’s zonder symptomen
- Testen op soa’s
- Preventietips
- Samenvatting
Veel voorkomende soa-symptomen
Veel SOA’s veroorzaken na een infectie vergelijkbare symptomen die aangeven dat er iets niet in orde is. Veel voorkomende symptomen van soa’s zijn:
- Jeuk bij de vagina, penis of anus
- Blaren en zweertjes
- Afscheiding die van kleur of hoeveelheid is veranderd of een onaangename geur heeft
- Koorts
- Branden of roodheid in het genitale gebied of in het gebied van de keel, zoals de tong
Let op: het ontbreken van symptomen betekent niet dat er geen infectie is. Veel mensen met een soa voelen zich volkomen gezond.
Bron: NHS, 2022
Als je twijfelt of je klachten van een soa zijn, is laten testen altijd een goed idee. Homed-IQ’s Soa Test Compleet controleert op 5 veelvoorkomende soa’s en kan vanuit huis worden afgenomen.
Hoe snel kunnen de symptomen van een soa optreden?
De meeste soa’s hebben meerdere dagen tot weken nodig voordat symptomen optreden. Toch zijn er een paar infecties die al binnen 48 uur klachten kunnen geven.
- Genitale herpes: Symptomen verschijnen meestal 2–12 dagen na blootstelling. In zeldzame gevallen kunnen blaasjes of zweren al binnen 48 uur ontstaan.
- Gonorroe: Symptomen verschijnen meestal 2-10 dagen na infectie, maar in sommige gevallen kan er binnen 48 uur afscheiding of pijn optreden.
Belangrijk: Geen symptomen binnen 48 uur betekent niet dat je niet besmet bent. Veel soa’s veroorzaken helemaal geen duidelijke klachten. De enige manier om zekerheid te krijgen is door je te laten testen.
Bronnen: NHS, 2025; NSW Ministry of Health, 2025
Windowperiodes voor soa-tests
De windowfase is de tijd tussen het moment waarop je besmet bent en het moment waarop de infectie op een soa-testverschijnt. De windowfase voor elke soa is als volgt:
| SOA | Windowfase |
| Chlamydia | 7-14 dagen |
| Gonorroe | 7-14 dagen |
| Trichomoniasis | 3-7 dagen |
| Syfilis | 3 maanden |
| HIV | 10-90 dagen |
| Hepatitis B | 2-6 maanden |
| Herpes | 3-6 weken |
Bronnen: Queensland Positive People, n.d, MedPark Hospital, 2025; Melbourne Sexual Health Centre, n.d.; Centers for Disease Control and Prevention, 2025; Queensland Positive People, n.d.; Ada’s Medical Knowledge Team, 2024; Queensland Positive People, n.d.
De verschillende incubatietijden voor soa’s
De incubatietijd is de periode tussen de besmetting en het optreden van de eerste symptomen. Dit verschilt van de windowperiode, die betrekking heeft op testbaarheid. De incubatietijden per soa zijn:
| SOA | Incubatie periode |
| Chlamydia | 1-3 weken |
| Gonorroe | Gemiddeld 5 dagen |
| Trichomoniasis | 5-25 dagen |
| Syfilis | Gemiddeld 3 weken |
| HIV | 2-6 weken |
| Hepatitis B | 4 weken tot 6 maanden |
| Herpes | 2-12 dagen |
Bronnen: RIVM, n.d.-c; RIVM, n.d.-d; RIVM, n.d.-e; RIVM, n.d.-f; RIVM, n.d.-g; RIVM, n.d.-h; RIVM, 2024
Soa’s zonder symptomen
Niet alle seksueel overdraagbare aandoeningen veroorzaken zichtbare of merkbare klachten. Een groot deel van de mensen met een soa blijft zelfs asymptomatisch, wat betekent dat ze geen symptomen ontwikkelen maar de infectie wel kunnen doorgeven. Zo laten onderzoeken zien dat tot wel 50–70% van de chlamydia-infecties geen klachten veroorzaken (CDC, 2025). Daarom is het niet veilig om alleen op symptomen te vertrouwen om te weten of je een soa hebt. De enige betrouwbare methode is testen binnen de juiste windowperiode – ook als je je helemaal gezond voelt.
Je laten testen
Hoewel soa’s vaak voorkomen en niets zijn om je voor te schamen, kan het idee dat je er mogelijk een hebt stressvol of overweldigend zijn. Als je onbeschermde seks hebt gehad of als een partner je vertelt dat die positief getest is, is het verstandig om je te laten testen.
Er zijn twee hoofdtypen soa-thuistests:
- Laboratoriumtests: betrouwbaarder en kunnen op een breder scala aan infecties testen.
- Sneltests: snel, maar vaak minder nauwkeurig en meestal alleen gericht op één infectie.
Bronnen: Toskin, I. et al., 2017; Australian Government Department of Health and Aged Care, 2024
Preventietips
- Gebruik condooms of beflapjes bij vaginale, anale en orale seks om het risico op overdracht te verkleinen.
- Laat je vaccineren tegen HPV en hepatitis B, twee veelvoorkomende virale soa’s waarvoor effectieve vaccins bestaan.
- Beperk het aantal sekspartners of kies voor een monogame relatie waarin beide partners negatief getest zijn.
- Laat je regelmatig testen als je seksueel actief bent, vooral als je nieuwe of meerdere partners hebt.
- Praat open met je partners over seksuele gezondheid, testgeschiedenis en bescherming.
- Deel geen naalden of seksspeeltjes, tenzij ze grondig gereinigd of met een nieuw condoom afgedekt zijn.
- Ga vroeg naar een arts als je ongebruikelijke klachten hebt of denkt dat je bent blootgesteld aan een soa.
Bron: Australian Government Department of Health, Disability and Ageing, 2024
Samenvatting
Soa’s kunnen verschillende symptomen veroorzaken die zich pas na verschillende tijd openbaren. Hoewel het mogelijk is om binnen 48 uur symptomen van een soa te ervaren, komt dit niet vaak voor. Als je op een soa test voordat je symptomen hebt of voordat de vensterperiode voorbij is, is het testresultaat mogelijk niet betrouwbaar. Daarom is het belangrijk om de incubatie- en windowfase van verschillende soa’s te controleren als je symptomen ervaart voordat je je laat testen. Daarbij is het belangrijk om te wachten tot de windowfase voorbij is als je nog geen symptomen ervaart.
Bronnen
Australian Government Department of Health and Aged Care. (2024, March 8). Testing for sexually transmissible infections. Retrieved August 29, 2025, from https://www.health.gov.au/sti/testing
Australian Government Department of Health, Disability and Ageing. (2024, March 5). Prevention of sexually transmissible infections. Retrieved August 29, 2025, from https://www.health.gov.au/sti/prevention
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2025). Chlamydia – About. https://www.cdc.gov/chlamydia/about/?CDC_AAref_Val=https://www.cdc.gov/std/chlamydia/stdfact-chlamydia.htm
NHS. (2022, June 24). How soon do STI symptoms appear? https://www.nhs.uk/common-health-questions/sexual-health/how-soon-do-sti-symptoms-appear/
NHS 24. (2025, April 16). Genital herpes. NHS inform. Retrieved August 29, 2025, from https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/sexual-and-reproductive/genital-herpes/
NSW Ministry of Health. (2025, May 29). Gonorrhoea fact sheet. Retrieved August 29, 2025, from https://www.health.nsw.gov.au/Infectious/factsheets/Pages/gonorrhoea.aspx
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-c). Chlamydia trachomatis en lymfogranuloma venereum.LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/chlamydia-trachomatis-en-lymfogranuloma-venereum
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-d). Gonorroe. LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/gonorroe
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-e). Trichomonas vaginalis. LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/trichomonas-vaginalis
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-f). Syfilis. LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/syfilis
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-g). Hiv-infectie. LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hivinfectie
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-h). Hepatitis B. LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-b
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (n.d.-i). Humaan papillomavirusinfectie (cervixkanker). LCI-richtlijnen. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/humaanpapillomavirusinfectie-cervixkanker
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). (2024). LCI‑richtlijn herpessimplexvirusinfecties. Geraadpleegd op 29 augustus 2025, van https://lci.rivm.nl/richtlijnen/herpessimplexvirusinfecties
Toskin, I., Blondeel, K., Peeling, R. W., Deal, C., & Kiarie, J. (2017). Advancing point of care diagnostics for the control and prevention of STIs: The way forward. Sexually Transmitted Infections, 93(S4), S81–S88. https://doi.org/10.1136/sextrans‑2016‑053073
Queensland Positive People. (n.d.). Chlamydia. Retrieved August 29, 2025, from https://www.qpp.org.au/information/looking-after-yourself/sexual-health/chlamydia/
MedPark Hospital. (2025, April 7). STD testing: Candidates, tests, when to start. Retrieved August 29, 2025, from https://www.medparkhospital.com/en-US/disease-and-treatment/std-testing
Melbourne Sexual Health Centre. (n.d.). Hepatitis C treatment guidelines. Retrieved August 29, 2025, from https://www.mshc.org.au/health-professionals/treatment-guidelines/hepatitis-c/
Centers for Disease Control and Prevention. (2025). Getting tested for HIV. Retrieved August 29, 2025, from https://www.cdc.gov/hiv/testing/index.html
Queensland Positive People. (n.d.). Syphilis. Retrieved August 29, 2025, from https://www.qpp.org.au/information/looking-after-yourself/sexual-health/syphilis/
Ada’s Medical Knowledge Team. (2024, September 12). Trichomoniasis test: How to test and read the results. Ada. Retrieved August 29, 2025, from https://ada.com/sexual-health/trichomoniasis-test/
Queensland Positive People. (n.d.). Gonorrhoea. Retrieved August 29, 2025, from https://www.qpp.org.au/information/looking-after-yourself/sexual-health/gonorrhoea/
