Diabetes

Wat is HbA1c?

Geschreven door

Lauren Dobischok
17 maart, 2022

Medisch gecontroleerd artikel Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten

Wanneer mensen aan een bloedsuikertest denken, stellen ze zich meestal iemand voor die een paar keer per dag in zijn vinger prikt, vooral na het eten van iets wat suiker of koolhydraten bevat. Maar wist je dat er meer dan één manier is om je bloedsuiker te testen, waaronder het controleren van je gemiddelde bloedsuikerspiegel over de afgelopen maanden? In dit artikel leggen we uit wat HbA1c is, wat het betekent, waarom het belangrijk is om je HbA1c-niveau te testen en hoe je je HbA1c-niveau kunt verlagen.

Wat betekent HbA1c?

HbA1c is een bloedtest die wordt gebruikt voor het diagnosticeren en controleren van mensen met diabetes. HbA1c staat voor geglyceerd hemoglobine. HbA1c wordt geproduceerd wanneer glucose zich hecht aan de rode bloedcellen in je lichaam. Hoe meer glucose in je bloed, hoe meer HbA1c er wordt geproduceerd.

Een verhoogd HbA1c-niveau betekent dat je te veel suiker in je bloedbaan hebt en dat je het risico loopt om complicaties van diabetes te ontwikkelen. Hoe langer je een hoge bloedsuikerspiegel hebt, hoe hoger je HbA1c-testresultaat zal zijn.

Gemiddeld kunnen rode bloedcellen tot vier maanden leven. Daarom kan uw HbA1c een indicator zijn voor hoeveel suiker er in de afgelopen maanden in je bloed is geweest. De Homed-IQ HbA1c test voor thuisgebruik verschilt dus van een bloedglucosetest, die de hoeveelheid suiker in je bloed meet op het moment van de test.

HbA1c-niveaus

Wanneer een HbA1c-test wordt gebruikt om diabetes te controleren, moeten de meeste mensen de test tussen de twee en vier keer per jaar uitvoeren. Een vrouw die van plan is een baby te krijgen, moet vaker een HbA1c-test doen, terwijl de test later tijdens de zwangerschap minder vaak nodig is. Bovendien verschilt het HbA1c-streefniveau voor mensen met diabetes type 1 of diabetes type 2. Je HbA1c-niveaus kunnen variëren om verschillende redenen, zoals:

  • Veranderingen in leefstijl
  • Stress
  • Slecht voelen
  • Het nemen van andere medicatie, zoals steroïden

Om een referentiekader te hebben over welk HbA1c-niveau normaal is, moet je het HbA1c-niveau (in %) in verhouding zetten tot je bloedsuikerspiegel (mg/dL). Een HbA1c-niveau van minder dan 6.0% wordt als normaal beschouwd, terwijl een waarde van 6,5% of hoger op diabetes wijst. Niveaus tussen 6.0% en 6,4% kunnen wijzen op pre-diabetes. Als je HbA1c-waarde hoger is dan 6,0%, is het raadzaam contact op te nemen met uw huisarts voor advies.

HbA1c (%)Blutzucker (mg/dl)
497
5126
6154
7183
8212

Hoe kun je het HbA1c-niveau verlagen?

Gelukkig zijn er verschillende en eenvoudige veranderingen die je in je leefstijl kunt aanbrengen om het HbA1c-niveau te verlagen. Als je medicijnen gebruikt, is het raadzaam om met je huisarts te overleggen. Je kunt overwegen je dosis aan te passen of zelfs van medicijn te veranderen om het HbA1c-niveau te verlagen. Andere stappen die je kunt nemen zijn:

  • Het volgen van een lokale educatieve cursus over diabetes om er meer over te leren
  • Meer bewegen
  • Stoppen met roken
  • Een evenwichtig en gezond dieet volgen

Het verschil tussen een HbA1c-test en een bloedsuikertest

Het is een veelvoorkomende misvatting dat een HbA1c-test en een bloedsuikertest door middel van een vingerprik hetzelfde zijn want dat is niet zo. Hoewel ze allebei relevant zijn voor patiënten met diabetes, meten ze iets anders. Terwijl de bloedsuikertest met een vingerprik de bloedsuikerspiegel meet op het moment van de test, meet de HbA1c-test de gemiddelde bloedsuikerspiegel van de afgelopen 2-3 maanden. De bloedsuikertest met de vingerprik is een test die ontworpen is om meerdere keren per dag te worden gebruikt door mensen die specifieke geneesmiddelen nemen, zoals insuline of sulfonylureum. De HbA1c-test daarentegen, is bedoeld voor iedereen die diabetes of prediabetes heeft en wordt slechts twee tot vier keer per jaar uitgevoerd om te zien hoe goed de diabetes wordt beheerd. Bij Homed-IQ kun je een HbA1c test kopen die je gemakkelijk thuis kunt uitvoeren.

Het controleren van je HbA1c-niveau, zelfs als er nog geen bij je diabetes is vastgesteld, is een goede manier om een verhoogde bloedsuikerspiegel vroegtijdig op te sporen voordat onomkeerbare diabetes optreedt. Omdat pre-diabetes en type II-diabetes in een vroeg stadium weinig tot geen symptomen kunnen hebben, kan het controleren van je HbA1c je helpen het risico beter te begrijpen en indien nodig je leefstijl aan te passen.

Bronnen

Diabetes UK. (n.d.). What is HbA1c? Retrieved 9 March 2022, from https://www.diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/managing-your-diabetes/hba1c

Health Direct Australia. (2020, August 1). HbA1c test. Diagnosing and Monitoring Diabetes | Healthdirect. Retrieved 9 March 2022, from https://www.healthdirect.gov.au/hba1c-testEckelkamp, S. (2022, January 28). Managing Diabetes: What Is HbA1c And What Is A Normal Level? Imaware.Health. Retrieved 9 March 2022, from https://www.imaware.health/blog/what-is-hba1c

Over de auteur

Lauren Dobischok

Lauren is een gezondheidswetenschapper en wetenschapscommunicator en woont momenteel in Nederland. Oorspronkelijk komt ze uit Canada, maar heeft een onderzoeksmaster in Gezondheidswetenschappen afgerond aan het Nederlands Instituut voor Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES) met een specialisatie in epidemiologie. Voor haar Master heeft ze een Bachelor in Gezondheidswetenschappen aan de Simon Fraser University afgerond. Met een achtergrond in de volksgezondheid is het haar doel om nauwkeurige wetenschappelijke inhoud te creëren die gemakkelijk te begrijpen is en mensen in staat stelt geïnformeerde beslissingen te nemen. Binnen Homed-IQ werkt Lauren als Product Developer en Content Lead, waarbij ze nauw samenwerkt met artsen en wetenschappers op het gebied van medische hulpmiddelen voor Homed-IQ’s nieuwe producten en schriftelijke communicatie.