Vitamine B12 is een essentieel vitamine voor ons lichaam. Het speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol bij de vorming van bloed en in het zenuwstelsel. Er wordt veel gesproken over de risico’s van een vitamine B12-tekort, maar misschien wil je ook weten of het mogelijk is om te veel vitamine B12 binnen te krijgen? Deze vraag is vooral belangrijk voor bepaalde groepen mensen die vitamine B12 vaak in de vorm van voedingssupplementen innemen. In dit artikel kijken we naar wat vitamine B12 is, hoeveel ervan veilig is en wat er gebeurt als je er te veel van binnenkrijgt. Als je wilt weten of je vitamine B12-niveau binnen het normale bereik ligt, kun je dit thuis controleren met de Actieve Vitamine B12 Bloedtest (Holo-TC) van Homed-IQ.

Inhoudsopgave

• Wat is vitamine B12?
• Wordt vitamine B12 opgeslagen in het lichaam?
• Brengt het innemen van vitamine B12 grote risico’s met zich mee?
• Wat zijn de oorzaken van een vitamine B12 overdosis?
• Hoe kan ik mijn vitamine B12-niveau meten?
• Welke symptomen kunnen optreden bij een vitamine B12-overdosis?
• Wat kan ik doen als ik een overdosis vermoed?

Wat is vitamine B12?

Vitamine B12, ook bekend als cobalamine, is een in water oplosbare vitamine die een cruciale rol speelt bij de vorming van rode bloedcellen, de werking van het zenuwstelsel en de DNA-synthese. Het komt van nature voor in dierlijke producten zoals vis, schaaldieren, vlees, eieren en zuivelproducten, maar kan ook aan verrijkte voedingsmiddelen worden toegevoegd of als voedingssupplement worden ingenomen (Cleveland Clinic, 2022).

Wordt vitamine B12 opgeslagen in het lichaam?

Vitamine B12 heeft twee belangrijke eigenschappen: het kan worden opgeslagen en is in water oplosbaar. In tegenstelling tot veel andere in water oplosbare vitaminen die het lichaam niet in grote hoeveelheden kan opslaan, kan het lichaam vitamine B12 wel opslaan. Deze opslag vindt voornamelijk plaats in de lever en het lichaam kan vaak genoeg vitamine B12 opslaan voor meerdere jaren. Tegelijkertijd is vitamine B12 in water oplosbaar, wat betekent dat het lichaam in staat is om overschotten efficiënt te verwerken en via de nieren en urine uit te scheiden. Deze efficiënte uitscheidingscapaciteit helpt het risico op een overdosis vitamine B12 laag te houden, ondanks het vermogen van het lichaam om het op te slaan (Havard, 2023).

Wat is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12?

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 varieert afhankelijk van leeftijd, geslacht en levensfase. Volwassenen hebben gemiddeld ongeveer 2,4 microgram per dag nodig. Zwangere en borstvoedende vrouwen hebben hogere hoeveelheden nodig (NIH, 2023). Dit komt minder vaak voor bij het innemen van vitamine B-12 via de mond (oraal), maar eerder bij toediening via injecties (Bresoll & Daveluy, 2015).

Daarom wordt aanbevolen om voor het innemen van vitamine B12 met je dokter te praten.

Brengt het innemen van vitamine B12 grote risico’s met zich mee?

Het innemen van vitamine B12 wordt over het algemeen als zeer veilig beschouwd, zolang het in passende doses wordt genomen. Als de aanbevolen dosis echter sterk wordt overschreden, kan dit leiden tot onaangename bijwerkingen (NIH, 2023). Dit komt minder vaak voor bij het innemen van vitamine B-12 via de mond (oraal), maar eerder bij toediening via injecties (Bresoll & Daveluy, 2015).

Sommige aanwijzingen suggereren dat een aanhoudend verhoogde plasma-vitamine-B12-concentratie mogelijk geassocieerd kan zijn met kankeraandoeningen, maar verder onderzoek is nodig om dit echt te bevestigen (Urbanski et al., 2020; Obeid, 2022).

Wat zijn de oorzaken van een vitamine B12 overdosis?

Vitamine B12 staat bekend om zijn lage toxiciteit en als in water oplosbaar vitamine wordt het normaal gesproken efficiënt door het lichaam uitgescheiden. Toch is een overdosis onder bepaalde omstandigheden niet volledig uit te sluiten. Een overmatige inname van vitamine B12 door voedingssupplementen en medische behandelingen, vooral als dit gebeurt zonder doktersadvies of passend medisch toezicht, kan een gezondheidsrisico vormen. Dit geldt vooral bij het gebruik van hooggedoseerde preparaten en frequente vitamine B12-injecties. Bijzondere voorzichtigheid is geboden bij personen die door bepaalde aandoeningen of medicijnen een veranderde vitamine B12-opname hebben of individueel gevoelig zijn voor hogere doses. Praat altijd met een dokter voordat je begint met innemen en laat je testen.

Hoe kan ik mijn vitamine B12-niveau meten?

Het meten van je vitamine B12-niveau is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat je genoeg, maar niet te veel van deze essentiële voedingsstof binnenkrijgt. Dit kan vooral belangrijk zijn als je tekenen van een overdosis of juist een tekort opmerkt. Het meten van het vitamine B12-niveau gebeurt meestal door middel van een bloedtest. Deze test meet de hoeveelheid vitamine in het bloed en kan aangeven of je B12-waarden binnen het normale bereik liggen.

Homed-IQ biedt een handige en effectieve manier om je vitamine B12-niveau, evenals andere vitamines (B9 en vitamine D), te controleren. Met de actieve vitamine B12-bloedtest (Holo-TC) of de vitaminetekorttest kun je gemakkelijk thuis een test doen zonder een afspraak met een arts te hoeven maken.

Welke symptomen kunnen optreden bij een vitamine B12-overdosis?

Een inname van vitamine B12 die ver boven de aanbevelingen ligt, kan leiden tot onverwachte lichaamsreacties. Hieronder staan de meest voorkomende symptomen van een vitamine B12-overdosis:

Bron: Kubala, 2023

Deze symptomen kunnen ook door andere gezondheidstoestanden veroorzaakt worden. Daarom moet je altijd een dokter raadplegen als deze tekenen zich voordoen, om de precieze oorzaak vast te stellen (Mayo Clinic, 2023).

Wat kan ik doen als ik een overdosis vermoed?

Een passende behandeling bij een overdosis vitamine B12 omvat meestal het verminderen van de vitamine-inname. Met een bloedtest kan het individuele vitamine B12-niveau worden bepaald, wat als basis dient om indien nodig de inname van B12-supplementen te verminderen of andere oorzaken te onderzoeken.

Samenvatting

Een overdosis aan vitamine B12 is zeldzaam, maar kan voorkomen bij overmatige inname. Het is belangrijk om de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid niet te overschrijden en bij twijfel medisch advies in te winnen.

Bronnen

Daveluy, S. (n.d.). A review of vitamin B12 in dermatology. PubMed. Retrieved January 19, 2024, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25559140/

Meeks, S., & Wilson, D. R. (n.d.). How Much Vitamin B12 Is Too Much? Healthline. Retrieved January 19, 2024, from https://www.healthline.com/nutrition/too-much-vitamin-b12#benefits

Obeid, R. (2022, October 25). High Plasma Vitamin B12 and Cancer in Human Studies: A Scoping Review to Judge Causality and Alternative Explanations. PubMed. Retrieved January 19, 2024, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36364737/

Strength of the Association of Elevated Vitamin B12 and Solid Cancers: An Adjusted Case-Control Study. (2020, February 9). NCBI. Retrieved January 19, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7073937/

Vitamin B12 Deficiency: Symptoms, Causes & Treatment. (2022, April 25). Cleveland Clinic. Retrieved January 19, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22831-vitamin-b12-deficiency

Vitamin B12 – Health Professional Fact Sheet. (2023, December 15). NIH Office of Dietary Supplements. Retrieved January 15, 2024, from https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB12-HealthProfessional/

Vitamin B12 | The Nutrition Source | Harvard T.H. Chan School of Public Health. (n.d.). Harvard T.H. Chan School of Public Health. Retrieved January 19, 2024, from https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/vitamin-b12/