Gezondheid van vrouwenVitaminen en mineralen

Magnesium tijdens de zwangerschap

Geschreven door

Lauren Dobischok
9 maart, 2024

Medisch gecontroleerd artikel Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten

Magnesium, een essentieel mineraal voor het menselijk lichaam, speelt tijdens de zwangerschap een bijzonder belangrijke rol. Het ondersteunt niet alleen essentiële lichaamsfuncties van de moeder, maar is ook cruciaal voor de gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind. Een tekort aan magnesium in deze gevoelige fase kan leiden tot complicaties die ernstige gezondheidsrisico’s voor zowel de moeder als het kind met zich mee kunnen brengen. Vragen die vaak opkomen in deze context zijn: Hoe kan een magnesiumtekort worden herkend en effectief worden bestreden? En welke maatregelen moeten aanstaande moeders nemen om een optimaal magnesiumniveau tijdens de zwangerschap te waarborgen?

Deze en andere belangrijke aspecten worden in de volgende paragrafen uitgebreid behandeld om zwangere vrouwen een gefundeerde basis te bieden voor hun gezondheid en die van hun ongeboren kind. Wil je zelf een overzicht krijgen – en dat heel gemakkelijk vanuit huis? Probeer dan de magnesiumtest van Homed-IQ.


Inhoudsopgave


Wat is magnesium?

Magnesium is een essentieel mineraal dat een belangrijk onderdeel vormt van veel weefsels en organen in het menselijk lichaam. Het grootste deel van het magnesium, ongeveer 60%, bevindt zich in de botten, waar het een structurele rol speelt en bijdraagt aan de stevigheid en dichtheid van de botten. Verder bevindt 39% zich in de spieren en zachte weefsels, wat zijn belang voor spiercontractie en -ontspanning benadrukt. De rest van het magnesium is opgelost in de lichaamsvloeistoffen, waar het een cruciale rol speelt bij de overdracht van zenuwimpulsen, spiercontractie en het handhaven van het hartritme (NIH, 2023).

Het voorkomen van een magnesiumtekort tijdens de zwangerschap varieert per studie en onderzochte populatie. Echter, er kan worden gezegd dat een magnesiumtekort bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd zowel in ontwikkelingslanden als in geïndustrialiseerde landen wijdverspreid is en dat de meerderheid van de zwangere vrouwen waarschijnlijk niet voldoet aan de verhoogde magnesiumbehoefte tijdens de zwangerschap (Dalton et al.,2016).

Welke functies heeft magnesium?

Magnesium is een essentieel mineraal dat een aantal vitale functies in het menselijk lichaam vervult:

  • Enzymactivatie: Het activeert meer dan 300 enzym systemen die verantwoordelijk zijn voor talrijke biochemische reacties in het lichaam, zoals de energiestofwisseling en de synthese van eiwitten en DNA.
  • Spier- en zenuwfunctie: Magnesium is van cruciaal belang voor de soepele werking van spieren en zenuwen, omdat het helpt bij de overdracht van zenuwimpulsen en de spiercontractie reguleert (Fiorentini et al., 2021).
  • Hartgezondheid: Magnesium draagt bij aan het handhaven van een regelmatige hartslag en is betrokken bij de regulatie van de bloeddruk, en studies tonen steeds meer aan dat een adequate magnesiuminname samenhangt met een lager risico op hart- en vaatziekten (Fiorentini et al., 2021).
  • Gezondheid van botten: Magnesium ondersteunt de structuur van botten en tanden en is belangrijk voor de opname en het metabolisme van calcium.
  • Elektrolytenbalans: Het is belangrijk voor de balans van elektrolyten in het lichaam, die nodig is voor het handhaven van hydratatie, zenuwfunctie en spiercontractie.

Bron: MedlinePlus, 2021

Wat is de rol van magnesium tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap krijgen de functies van magnesium extra belang vanwege de fysiologische veranderingen en behoeften in deze periode. De behoefte aan magnesium neemt toe tijdens de zwangerschap. Het helpt bij het voorkomen van contracties van de baarmoeder, vermindert het risico op vroegtijdige weeën en ondersteunt de ontwikkeling van het beenderstelsel van de baby (Fanni et al., 2021).

Belangrijk om te weten: Pre-eclampsie is een ernstige aandoening die tijdens de zwangerschap kan optreden, gekenmerkt door plotseling verhoogde bloeddruk en vaak ook door verhoogde eiwituitscheiding in de urine. Het treedt meestal op na de 20e week van de zwangerschap en kan, indien onbehandeld, gevaarlijk zijn voor zowel de moeder als het ongeboren kind. Vroege detectie en behandeling zijn cruciaal om de gezondheid van moeder en kind te beschermen (NHS, 2021). Er zijn momenteel weinig studies over hoe magnesium het risico op ernstige pre-eclampsie beïnvloedt. Bij een normale zwangerschap lijkt magnesium geen grote invloed te hebben op het risico van pre-eclampsie, maar het kan helpen het risico te verminderen bij zwangere vrouwen met een hoog risico op pre-eclampsie (Yuan et al., 2022).

Hoeveel magnesium is nodig tijdens de zwangerschap?

De dagelijkse magnesiumbehoefte varieert afhankelijk van individuele factoren zoals leeftijd, geslacht, zwangerschap, fysieke activiteit, eetgewoonten, gezondheidstoestand en medicijngebruik. Zwangere vrouwen hebben ongeveer 350-400 mg nodig, terwijl de behoefte voor niet-zwangere vrouwen ongeveer 310-320 mg is, hoewel deze waarden individueel kunnen verschillen (NIH, 2023).

Wat zijn de symptomen van een magnesiumtekort tijdens de zwangerschap?

De eerste waarschuwingssignalen voor een magnesiumtekort tijdens de zwangerschap kunnen variëren, maar bevatten typisch spierkrampen, vooral in de benen, en een ongebruikelijk gevoel van vermoeidheid of zwakte. Deze symptomen mogen niet worden genegeerd, omdat ze kunnen wijzen op een mogelijk tekort dat verder onderzocht zou moeten worden. Algemeen voorkomende symptomen zijn:

  • Krampen en spierpijn.
  • Voortdurende vermoeidheid en zwakte.
  • Misselijkheid en gebrek aan eetlust.
  • Hartritmestoornissen.
  • Hartritmestoornissen.

Bron: Zarean &Tarjan, 2014

Komen de bovenstaande symptomen je bekend voor? En ben je misschien zwanger?

Een magnesiumtekort zou de oorzaak kunnen zijn. Met de magnesiumtest van Homed-IQ krijg je snel en gemakkelijk duidelijkheid over je symptomen, zonder de tijd te hoeven besteden aan het maken van een afspraak bij een dokterspraktijk. Deze test stelt je in staat om je magnesiumniveau vanuit huis te controleren en indien nodig maatregelen te nemen om je gezondheid te verbeteren.

Oorzaken van magnesiumtekort tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap kan om verschillende redenen een magnesiumtekort ontstaan. Enkele van de meest voorkomende oorzaken zijn:

  • Toegenomen behoefte: Tijdens de zwangerschap neemt de behoefte aan magnesium toe, omdat het nodig is voor de gezonde ontwikkeling van de foetus en de opname van magnesium wordt ook beïnvloed door de inname van calcium en vitamine D en de vitamine D-status.
  • Onvoldoende voeding: Een ongebalanceerd dieet dat niet genoeg magnesiumrijke voedingsmiddelen bevat, zoals volkoren producten, noten, zaden en groene bladgroenten, kan leiden tot een tekort.
  • Ochtendmisselijkheid en braken: Veelvoorkomende symptomen zoals ochtendmisselijkheid en braken, vooral in het eerste trimester, kunnen de opname en retentie van magnesium beïnvloeden.
  • Spijsverteringsproblemen: Spijsverteringsstoornissen, zoals diarree, kunnen de capaciteit van het lichaam om magnesium efficiënt op te nemen, beïnvloeden.
  • Gezondheidsproblemen: Zwangere vrouwen met pre-existente aandoeningen zoals nierziekten, hoge bloeddruk, diabetes en schildklieraandoeningen kunnen een hoger risico lopen op magnesiumtekort. Regelmatige controles worden hier aanbevolen.

Bron: Dalton et al.,2016

Hoe kan ik mijn magnesiumbehoefte dekken?

Magnesium is aanwezig in een verscheidenheid aan voedingsmiddelen. In de afbeelding is te zien welke voedingsmiddelen rijk zijn aan magnesium.

Magnesium tijdens de zwangerschap - Homed-IQ

Bronnen: NIH, 2022; Cleveland Clinic, 2020

Zijn magnesiumsupplementen veilig tijdens de zwangerschap?

Een evenwichtige voeding, rijk aan verschillende voedingsmiddelen, is essentieel voor de voorziening van het lichaam met de nodige voedingsstoffen. Omdat voedingsmiddelen zowel voedingsstoffen als andere gezondheidsbevorderende stoffen bevatten, is het het beste om aan onze behoefte te voldoen via deze weg (NIH, 2023). Er kunnen echter situaties zijn waarin het moeilijk is om alle voedingsstoffen alleen via voeding op te nemen. In zulke gevallen kunnen verrijkte voedingsmiddelen of voedingssupplementen nuttig zijn om bepaalde tekorten aan te vullen. Zwangere vrouwen bevinden zich in een bijzonder gevoelige fase, waarin zowel een overschot als een tekort aan voedingsstoffen risico’s voor moeder en kind kunnen inhouden. Daarom mogen voedingssupplementen nooit zonder voorafgaand overleg met een arts worden ingenomen. Hoewel sommige studies de positieve voordelen van magnesiumsupplementen tijdens de zwangerschap benadrukken, is er nog niet genoeg hoogwaardig bewijs dat een magnesiumsupplement tijdens de zwangerschap voordelig is (Makrides et al., 2014;NIH, 2023 ).

Samenvatting

Magnesium speelt een essentiële rol tijdens de zwangerschap door bij te dragen aan de gezondheid van de moeder en de ontwikkeling van de foetus. Een evenwichtig magnesiumniveau kan worden bereikt door een magnesiumrijk dieet en eventueel door supplementen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de signalen van het lichaam en medisch advies in te winnen bij vermoeden van een tekort.

Bronnen

Dalton, L. M., Fhloinn, D. M., & Gaydadzhiev, G. t. (2016). Magnesium in pregnancy. Nutrition Reviews, 74(9), 549-557. https://academic.oup.com/nutritionreviews/article/74/9/549/1752003?login=false

Magnesium – Health Professional Fact Sheet. (2022, June 2). NIH Office of Dietary Supplements. Retrieved November 7, 2023, from https://ods.od.nih.gov/factsheets/Magnesium-HealthProfessional/

Magnesium in diet. (2023, January 19). MedlinePlus. Retrieved November 7, 2023, from https://medlineplus.gov/ency/article/002423.htm

Magnesium supplementation in pregnancy – PMC. (2014, April 2). NCBI. Retrieved November 7, 2023, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6507506/

Oral Magnesium Supplementation for the Prevention of Preeclampsia: a Meta-analysis or Randomized Controlled Trials. (2021, November 13). PubMed. Retrieved November 7, 2023, from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34775542/

Overview – – – Pre-eclampsia. (n.d.). NHS. Retrieved November 7, 2023, from https://www.nhs.uk/conditions/pre-eclampsia/

The Role of Magnesium in Pregnancy and in Fetal Programming of Adult Diseases. (2020, December 14). NCBI. Retrieved November 7, 2023, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8360883/

Serum Level of Some Minerals during Three Trimesters of Pregnancy in Iranian Women and Their Newborns: A Longitudinal Study. (2013, May 21). NCBI. Retrieved October 31, 2023, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3990789/

Over de auteur

Lauren Dobischok

Lauren is een gezondheidswetenschapper en wetenschapscommunicator en woont momenteel in Nederland. Oorspronkelijk komt ze uit Canada, maar heeft een onderzoeksmaster in Gezondheidswetenschappen afgerond aan het Nederlands Instituut voor Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES) met een specialisatie in epidemiologie. Voor haar Master heeft ze een Bachelor in Gezondheidswetenschappen aan de Simon Fraser University afgerond. Met een achtergrond in de volksgezondheid is het haar doel om nauwkeurige wetenschappelijke inhoud te creëren die gemakkelijk te begrijpen is en mensen in staat stelt geïnformeerde beslissingen te nemen. Binnen Homed-IQ werkt Lauren als Product Developer en Content Lead, waarbij ze nauw samenwerkt met artsen en wetenschappers op het gebied van medische hulpmiddelen voor Homed-IQ’s nieuwe producten en schriftelijke communicatie.