Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten
Bloedarmoede, ook bekend als anemie, is een veelvoorkomende aandoening die optreedt wanneer je lichaam niet genoeg gezonde rode bloedcellen produceert of wanneer er een tekort aan hemoglobine is, het eiwit in de bloedcellen dat verantwoordelijk is voor het transport van zuurstof. Voel je je vaak moe, minder energiek of ben je opvallend bleek? Deze symptomen worden vaak toegeschreven aan slaapgebrek of stress, maar kunnen ook tekenen van bloedarmoede zijn. Sterker nog, wereldwijd lijden 37% van de zwangere vrouwen en 30% van de vrouwen tussen 15 en 49 jaar aan bloedarmoede, wat het belang van een beter begrip van deze ziekte benadrukt (WHO, 2023). In deze blog belichten we de oorzaken en symptomen van bloedarmoede en leggen we uit hoe het wordt gediagnosticeerd en behandeld.
Inhoudsopgave
- Wat is bloedarmoede?
- Wat zijn de oorzaken van bloedarmoede?
- Wat zijn de symptomen van bloedarmoede?
- Hoe wordt bloedarmoede gediagnosticeerd?
- Hoe wordt bloedarmoede behandeld?
- Wat gebeurt er als bloedarmoede niet wordt behandeld?
- Samenvatting
Wat is bloedarmoede?
Bloedarmoede is een gezondheidstoestand die gekenmerkt wordt door een tekort aan hemoglobine, het rode bloedpigment, of een ontoereikend aantal gezonde rode bloedcellen. Hemoglobine is een belangrijk eiwit in de rode bloedcellen dat zuurstof uit de longen opneemt en naar verschillende organen en weefsels in het lichaam transporteert. Een tekort aan hemoglobine of een onvoldoende aantal rode bloedcellen zorgt ervoor dat je lichaam niet genoeg zuurstof krijgt, wat een reeks symptomen kan veroorzaken. Het aantal rode bloedcellen staat niet altijd in direct verband met de hemoglobinewaarde. Een verlaging van het hemoglobine kan ook optreden wanneer het aantal rode bloedcellen normaal of verhoogd is, wat kan wijzen op verschillende soorten bloedarmoede (NHLBI, 2022).
Vanaf welke waarde spreekt men van bloedarmoede?
| Categorie | Hemoglobine (g/dl) | Hemoglobine (mmol/L) |
|---|---|---|
| Normaal (mannen) | 14.0–17.5 | 8.7 – 10.9 |
| Normaal (vrouwen) | 12.3–15.3 | 7.6 – 9.5 |
| Diagnose van bloedarmoede (mannen) | < 13.0 | < 7.7 |
| Diagnose van bloedarmoede (vrouwen) | < 12.0 | < 7.4 |
| Gevarenzone | < 7.0 (Complicaties) | < 4.3 |
| Kritisch niveau | < 6.4 (Dringende behandeling) | < 4.0 |
Lage niveaus kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals orgaanschade en hartfalen, waarvoor onmiddellijke medische hulp nodig is.
Bron: Cleveland Clinic, 2022
Welke soorten bloedarmoede zijn er?
De soort bloedarmoede wordt meestal bepaald door de oorzaak ervan. Hieronder vind je een gedetailleerd overzicht van de verschillende soorten bloedarmoede en of ze tijdens het leven worden verworven of vanaf de geboorte aanwezig zijn:
| Type bloedarmoede | Beschrijving | Categorie |
|---|---|---|
| Bloedarmoede door ijzertekort | De meest voorkomende vorm van bloedarmoede, veroorzaakt door onvoldoende ijzergehalte in je lichaam, wat vaak door bloedverlies of onvoldoende ijzeropname komt. Aangezien ijzer een cruciale rol speelt bij de vorming van hemoglobine, leidt dit tot een verminderde hemoglobineproductie. | Verworven |
| Bloedarmoede bij chronische ziekten | Deze vorm van bloedarmoede komt vaak voor in verband met langdurige gezondheidsproblemen zoals chronische infecties, ontstekingsziekten of kanker, die schadelijk zijn voor de productie of levensduur van de rode bloedcellen. | Verworven |
| Bloedarmoede door vitaminetekort | Veroorzaakt door een tekort aan essentiële vitaminen zoals B12 en foliumzuur, die nodig zijn voor de vorming van rode bloedcellen en hemoglobine.. Dit leidt tot een verminderde productie van gezonde rode bloedcellen. | Verworven |
| Sikkelcelziekte | Deze genetische stoornis leidt tot abnormaal gevormde rode bloedcellen, de sikkelcellen. Deze misvormde cellen belemmeren de bloedstroom en worden voortijdig afgebroken, wat leidt tot langdurige bloedarmoede. | Erfelijk |
| Thalassemie | Een erfelijke ziekte die gekenmerkt wordt door genetische veranderingen die de productie van één of meer hemoglobinecomponenten beïnvloeden. Dit zorgt ervoor dat de rode bloedcellen zuurstof niet effectief kunnen transporteren. | Erfelijk |
Wat zijn de oorzaken van bloedarmoede?
Bloedarmoede is een veelvoorkomende gezondheidsstoornis waarbij je lichaam niet over genoeg gezonde rode bloedcellen beschikt om het lichaam voldoende van zuurstof te voorzien.
- IJzertekort: Slechte voeding, menstruatie, zwangerschap of inwendige bloedingen.
- Vitaminegebrek: tekort aan B12 of foliumzuur als gevolg van voeding of slechte opname.
- Chronische ziekten: Nierziekte, kanker of ontsteking van het beenmerg.
- Genetische aandoeningen: Erfelijke ziekten zoals sikkelcelanemie of thalassemie.
- Beenmergaandoeningen: Leukemie en kanker verstoren de aanmaak van bloedcellen.
- Hemolyse: Auto-immuunziekten of geneesmiddelen die vroegtijdige celdood veroorzaken.
- Bloedverlies: Door verwondingen, zweren of operaties.
- Infecties: Ziekten zoals malaria die rode bloedcellen beschadigen.
Bronnen: WHO, 2023; Cleveland Clinic, 2024
Wat zijn de symptomen van bloedarmoede?
Bloedarmoede kan zich op verschillende manieren manifesteren, waarbij de symptomen en hun intensiteit individueel verschillen. Typische symptomen zijn:
- Aanhoudende vermoeidheid
- Bleke of gelige huid
- Duizeligheid of licht gevoel in het hoofd
- Kortademigheid
- Onregelmatige hartslag
- Koude handen en voeten
- Hoofdpijn
Naarmate de bloedarmoede vordert, verergeren de symptomen vaak en komen er vaak extra klachten bij, zoals:
- Broze nagels
- Zweertjes in de mond
- Slechte eetlust
- Verlangen naar niet-eetbare voorwerpen (pica)
- Gladde, rode tong
Als u twijfelt of symptomen ervaart, is het van cruciaal belang om een arts te raadplegen om de oorzaken vast te stellen.
Bron: Mayo Clinic, 2023.
Hoe wordt bloedarmoede gediagnosticeerd?
De diagnose van bloedarmoede wordt typisch gesteld door een combinatie van een lichamelijk onderzoek en specifieke bloedtests. De bloedtest, vooral het volledige bloedbeeld (CBC), is cruciaal omdat het gedetailleerde informatie biedt over het aantal en de kwaliteit van de bloedcellen, inclusief de rode bloedcellen en het hemoglobinegehalte. Afhankelijk van wat de arts noodzakelijk acht, kunnen er meer specifieke tests worden uitgevoerd om het type bloedarmoede te bepalen, zoals de waarden van vitamine B12 en foliumzuur (Freeman et al., 2023).
Hoe wordt bloedarmoede behandeld?
De behandeling van bloedarmoede hangt af van de oorzaak ervan:
| Oorzaak | Behandeling |
| IJzertekort | IJzersupplementen, ijzerrijk dieet |
| Vitamine tekort | B12- of foliumzuursupplementen |
| Chronische ziekte | Behandel de onderliggende ziekte |
| Genetische aandoeningen | Transfusies, gespecialiseerde behandeling |
Bron: Lam, 2024
Belangrijke voedingsmiddelen ter ondersteuning bij bloedarmoede
Een gezond en gevarieerd dieet is cruciaal voor de preventie en behandeling van bloedarmoede. De volgende voedingsmiddelen zijn in het bijzonder nuttig:
- IJzerrijke voedingsmiddelen: Dit omvat rood vlees, gevogelte, vis, peulvruchten, tofu, donkergroene bladgroenten en gedroogd fruit.
- Voedingsmiddelen rijk aan vitamine C: Vitamine C bevordert de opname van ijzer. Citrusvruchten, aardbeien, kiwi’s, tomaten en paprika’s zijn hierbij bijzonder effectief.
- Voedingsmiddelen rijk aan vitamine B12: Deze vind je vooral in vlees, vis, zuivelproducten en verrijkte plantaardige producten.
- Voedingsmiddelen rijk aan foliumzuur: Donkergroene bladgroenten, peulvruchten, noten en zaden, en verrijkte graanproducten ondersteunen de bloedvorming.
Bron: McDermott, 2023
Wat gebeurt er als bloedarmoede niet wordt behandeld?
Zoals al genoemd, als je bloedarmoede hebt, worden je lichaam en organen niet voorzien van voldoende zuurstof. Om dit tekort te compenseren, verhoogt het hart zijn slagfrequentie en de ademhaling. Deze toestand kan door het lichaam gedurende een bepaalde tijd worden verdragen, maar op de lange termijn kan het leiden tot hartspierzwakte. Als bloedarmoede op lange termijn niet wordt behandeld en zelfs na hartspierzwakte wordt genegeerd, kan bloedarmoede uiteindelijk leiden tot de dood (Cleveland Clinic, 2022).
Wil je zelf een kijkje nemen in je gezondheid?
Heb je symptomen die kunnen wijzen op bloedarmoede, zoals ongebruikelijke vermoeidheid, bleekheid of verminderd prestatievermogen? Of wil je gewoon meer inzicht in je gezondheid? Vitaminen zoals B12 en foliumzuur zijn betrokken bij de vorming en het onderhoud van gezonde rode bloedcellen. Een tekort aan deze vitaminen kan leiden tot verschillende vormen van bloedarmoede. Met de foliumzuurtest, de Vitamine B12 bloedtest (Holo-TC) of de Vitaminetekort test van Homed-IQ kun je op een eenvoudige en gemakkelijke manier je vitamine-status controleren en bepalen of je symptomen te wijten zijn aan een tekort aan essentiële vitaminen. Deze tests kunnen gemakkelijk thuis worden uitgevoerd en geven je belangrijke inzichten in je gezondheid.
-
Foliumzuur test
€45,00 -
Vitaminetekort test
€65,00 -
Vitamine B12 bloedtest (Holo-TC)
€45,00
Samenvatting
Bloedarmoede is een veelvoorkomende gezondheidsstoornis waarbij je lichaam niet over genoeg gezonde rode bloedcellen beschikt om het lichaam voldoende van zuurstof te voorzien. Het kan in verschillende vormen voorkomen, waaronder bloedarmoede door ijzertekort, bloedarmoede door vitaminetekort en bloedarmoede als gevolg van chronische ziekten. Typische symptomen zijn vermoeidheid, bleekheid, kortademigheid en zwakte De belangrijkste oorzaken zijn tekorten aan ijzer en vitamines, genetische stoornissen, en chronische en ontstekingsziekten. De behandeling hangt af van de oorzaak en varieert van het nemen van voedingssupplementen tot specifiekere medische ingrepen in complexere gevallen.
Bronnen
Anaemia. (2023, May 1). World Health Organization (WHO). Retrieved June 18, 2024, from https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/anaemia
Anemia Screening – StatPearls. (2023, July 25). NCBI. Retrieved June 18, 2024, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK499905/
Anemia: Symptoms, Causes & Treatment. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved June 18, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/3929-anemia
Anemia – What Is Anemia? (2022, March 24). NHLBI. Retrieved June 18, 2024, from https://www.nhlbi.nih.gov/health/anemia
Cleveland Clinic. (2022). Low hemoglobin: Causes, signs & treatment. Retrieved [2.9.2025], from https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/17705-low-hemoglobin
Goodwin, M. (n.d.). Anemia: Symptoms, types, treatment, causes, diet, and more. MedicalNewsToday. Retrieved June 18, 2024, from https://www.medicalnewstoday.com/articles/158800
Iron deficiency anaemia. (n.d.). NHS. Retrieved June 18, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/iron-deficiency-anaemia/
Iron-Deficiency Anemia: Symptoms, Treatments & Causes. (n.d.). Cleveland Clinic. Retrieved June 20, 2024, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22824-iron-deficiency-anemia
Overview – Vitamin B12 or folate deficiency anaemia. (n.d.). NHS. Retrieved June 18, 2024, from https://www.nhs.uk/conditions/vitamin-b12-or-folate-deficiency-anaemia/
Warwick, K. W. (n.d.). Anemia: Best Diet Plan. Healthline. Retrieved June 20, 2024, from https://www.healthline.com/health/best-diet-plan-for-anemia
