Medische aandoeningenSchildklier

Symptomen van een te snel werkende schildklier: Zo herken je de tekenen van hyperthyreoïdie

Geschreven door

Lauren Dobischok
5 maart, 2024

Medisch gecontroleerd artikel Alle HOMED-IQ blogs worden beoordeeld door medische specialisten

Bij hyperthyreoïdie produceert de schildklier te veel hormonen, wat de stofwisseling versnelt. Maar wat gebeurt er als deze aandoening onopgemerkt blijft en welke tekenen zijn er? Een plotseling, onverklaarbaar gewichtsverlies kan een eerste teken zijn. Lees verder om meer te weten te komen over de tekenen en gevolgen van hyperthyreoïdie. Met de Homed-IQ schildkliertest kun je gemakkelijk vanuit huis vaststellen of je mogelijk een te snel werkende schildklier hebt, zonder een afspraak bij de dokter te hoeven maken.


Inhoudsopgave


Wat is een te snel werkende schildklier?

De schildklier is een van de belangrijkste klieren in ons lichaam en heeft de vorm van een vlinder, die zich direct onder het strottenhoofd aan de voorkant van de nek bevindt. Het is verantwoordelijk voor de productie van hormonen die onze stofwisseling en vele andere vitale functies in het lichaam regelen.

De twee belangrijkste hormonen die door de schildklier worden geproduceerd, zijn thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3). Deze hormonen spelen een centrale rol bij het reguleren van talrijke lichaamsfuncties, waaronder:

Een te snel werkende schildklier, ook bekend als hyperthyreoïdie, treedt op wanneer de schildklier overactief wordt en meer van deze hormonen produceert dan het lichaam nodig heeft. Deze onbalans kan ervoor zorgen dat veel van de normale processen in het lichaam versnellen, wat een verscheidenheid aan symptomen kan veroorzaken.

De oorzaken van een overactieve schildklier kunnen divers zijn, inclusief goedaardige tumoren (adenomen) van de schildklier, ontstekingen of auto-immuunziekten zoals de ziekte van Graves, waarbij het immuunsysteem per ongeluk de schildklier aanvalt en deze aanzet tot de productie van te veel hormonen (NIDDK, 2021).

Hoe herken je een te snel werkende schildklier?

Symptomen van een te snel werkende schildklier zijn divers en kunnen variëren. Het bijzondere en vaak het eerste wat velen opvalt bij een te snel werkende schildklier is de versnelde stofwisseling. Typische eerste tekenen van hyperthyreoïdie zijn hartkloppingen, onverklaarbaar gewichtsverlies, nervositeit en overmatig zweten. Verder zijn ze als volgt in te delen:

  • Hart en bloedvaten
    • Verhoogde hartslag
    • Hartkloppingen
    • Verhoogde bloeddruk
  • Spijsverteringsstelsel
    • Meer stoelgang, diarree
    • Gewichtsverlies ondanks goede eetlust
    • Verhoogde eetlust
  • Zenuwstelsel
  • Huid en haar
    • Warmtegevoeligheid
    • Zweten
    • Dunner wordend haar
  • Ogen
    • Uitpuilende ogen
    • Dubbelzien
    • Oogpijn

Bronnen: American Thyroid Association, 2023; Mayo Clinic, 2021

Kan een te snel werkende schildklier gewichtsverlies veroorzaken?

Een plotseling, onverklaarbaar gewichtsverlies kan vaak als een aangename verrassing komen, vooral als je merkt dat je eetlust zelfs is toegenomen. Maar achter dit fenomeen kan een te snel werkende schildklier schuilen, die de stofwisseling door verhoogde hormoonniveaus op hoge snelheid zet. Terwijl een te langzaam werkende schildklier, ook bekend als hypothyreoïdie, het tegenovergestelde effect kan hebben en tot gewichtstoename kan leiden, drijft een overactieve schildklier het calorieverbruik de hoogte in. Het is daarom belangrijk om op zulke lichamelijke veranderingen te letten (Cleveland Clinic, 2021).

Wat zijn complicaties bij een te snel werkende schildklier?

Een te snel werkende schildklier die over een langere periode niet behandeld wordt, kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Enkele mogelijke complicaties zijn:

  • Boezemfibrilleren: Dit is een soort hartritmestoornis waarbij het hart onregelmatig en vaak heel snel klopt. Dit kan het risico op beroertes verhogen en tot hartfalen leiden.
  • Osteoporose: Bij osteoporose vermindert de botdichtheid, waardoor de botten zwakker en vatbaarder voor breuken worden. De overproductie van schildklierhormonen kan het botverlies versnellen, wat het risico op osteoporose verhoogt.
  • Schildklierstorm (thyreotoxische crisis): Een onbehandelde of slecht gecontroleerde te snel werkende schildklier kan zelden leiden tot een levensbedreigende “schildklierstorm”, die getriggerd wordt door factoren zoals infecties, zwangerschap of het niet correct innemen van medicijnen en symptomen zoals snelle hartslag en bewustzijnsverlies toont. Bij vermoeden van een schildklierstorm moet direct 112 gebeld worden.
  • Spierzwakte en -afbraak: Een teveel aan schildklierhormonen kan leiden tot afbraak van spierweefsel, vooral in de dijen. Dit kan leiden tot moeilijkheden bij het opstaan, lopen of trappen klimmen.
  • Oogproblemen: Bij sommige mensen met hyperthyreoïdie, vooral bij die met de ziekte van Graves, kunnen de ogen uitpuilen of ontstoken raken. Dit kan leiden tot pijn, roodheid en zichtproblemen.
  • Rode, gezwollen huid: In zeldzame gevallen, vooral bij de ziekte van Graves, kan de huid – meestal op de scheenbenen en voeten – rood worden en verdikken.

Het is belangrijk dat deze complicaties te voorkomen zijn, als de hyperthyreoïdie op tijd wordt ontdekt en behandeld. Als je tekenen of symptomen van een te snel werkende schildklier opmerkt, moet je dringend een dokter raadplegen om verdere onderzoeken en eventueel een behandeling te overwegen (NHS, 2023).

Hoe wordt een te snel werkende schildklier gediagnosticeerd?

De diagnose van een te snel werkende schildklier begint vaak met een onderzoek van de klinische symptomen en een lichamelijk onderzoek door een dokter Een van de belangrijkste methoden om de diagnose te bevestigen, is een bloedtest die de concentraties van de schildklierhormonen in het bloed meet (MedlinePlus, 2021).

Wil je een overzicht van jouw gezondheidsstatus?

De schildkliertest van Homed-IQ biedt hierbij een gemakkelijke oplossing om de werking van de schildklier vanuit huis te controleren. Met deze test kunnen de waarden van TSH, T3 en T4 bepaald worden, die cruciale indicatoren zijn voor de schildklierfunctie. Een onevenwichtige waarde kan wijzen op een over- of onderfunctie van de schildklier. Dankzij de eenvoudige hantering en de mogelijkheid om de testresultaten online in te zien, biedt Homed-IQ een efficiënte en gebruiksvriendelijke manier om meer over je eigen schildklierstatus te leren en complicaties vroegtijdig te voorkomen. Het is aan te raden om bij ongewone waarden altijd een dokter te raadplegen om een geschikte therapie te verzekeren of onderliggende ziektes uit te sluiten.

Samenvatting

Een te snel werkende schildklier is een toestand waarbij de schildklier te veel hormonen produceert, die verschillende systemen in het lichaam kunnen beïnvloeden. Symptomen zijn onder andere hartkloppingen, gewichtsverlies, nervositeit en oogproblemen. Het is belangrijk om op deze tekenen te letten en bij verdenking een dokter te raadplegen. Een onbehandelde hyperthyreoïdie kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.

Bronnen

Hyperthyroidism. (n.d.). American Thyroid Association. Retrieved August 10, 2023, from https://www.thyroid.org/hyperthyroidism/

Hyperthyroidism | Graves’ Disease | Overactive Thyroid. (2021, June 16). MedlinePlus. Retrieved August 10, 2023, from https://medlineplus.gov/hyperthyroidism.html

Hyperthyroidism (Overactive Thyroid) – NIDDK. (n.d.). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Retrieved August 10, 2023, from https://www.niddk.nih.gov/health-information/endocrine-diseases/hyperthyroidism#what-is

Hyperthyroidism – Symptoms and causes. (2022, November 30). Mayo Clinic. Retrieved August 10, 2023, from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hyperthyroidism/symptoms-causes/syc-20373659

Hyperthyroidism: Symptoms, Causes, Treatment & Medication. (2021, October 19). Cleveland Clinic. Retrieved August 10, 2023, from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/14129-hyperthyroidism

Overactive thyroid (hyperthyroidism) – Complications. (n.d.). NHS. Retrieved August 10, 2023, from https://www.nhs.uk/conditions/overactive-thyroid-hyperthyroidism/complications/

Over de auteur

Lauren Dobischok

Lauren is een gezondheidswetenschapper en wetenschapscommunicator en woont momenteel in Nederland. Oorspronkelijk komt ze uit Canada, maar heeft een onderzoeksmaster in Gezondheidswetenschappen afgerond aan het Nederlands Instituut voor Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotterdam (NIHES) met een specialisatie in epidemiologie. Voor haar Master heeft ze een Bachelor in Gezondheidswetenschappen aan de Simon Fraser University afgerond. Met een achtergrond in de volksgezondheid is het haar doel om nauwkeurige wetenschappelijke inhoud te creëren die gemakkelijk te begrijpen is en mensen in staat stelt geïnformeerde beslissingen te nemen. Binnen Homed-IQ werkt Lauren als Product Developer en Content Lead, waarbij ze nauw samenwerkt met artsen en wetenschappers op het gebied van medische hulpmiddelen voor Homed-IQ’s nieuwe producten en schriftelijke communicatie.