Wat is creatinine?

Nieren hebben in het lichaam een belangrijke functie, zoals voor het aanmaken van hormonen, het voorzien in een optimale vochthuishouding en het filteren van afvalstoffen. Met de Lever- en nierfunctietest van Homed-IQ kom je erachter hoe het is gesteld met je nierfunctie. De test meet verschillende waardes, waaronder je creatinine waarde.

Wat is creatinine of kreatinine?

Creatinine, ook wel bekend als kreatinine, is een afbraakproduct dat in de spieren wordt gevormd en met een gelijkmatige snelheid wordt geproduceerd. Hierna komt creatinine in je bloed terecht en wordt het in de nieren gefilterd en afgebroken. Hiervan wordt een klein deel uitgescheiden. Hierdoor ontstaat een balansspiegel in het bloed, die bepaald wordt door de snelheid van productie in de spieren en afbraak in en uitscheiding door de nieren (De Prostaatkliniek).

Is er een verschil tussen creatinine of kreatinine?

Wat zegt creatinine waarde?

De creatinine waarde geeft inzicht in het functioneren van de nieren in ons lichaam. Er is een constante concentratie van creatinine in het bloed aanwezig. Daarom is de creatinine waarde een prima indicator om vast te stellen of de nieren goed functioneren. De hoeveelheid afvalstoffen in het bloed bepalen hoe het met je nierfunctie is gesteld. De creatinine waarde bepaalt daarbij de hoeveelheid afvalstoffen die zich in het bloed bevinden. Met deze waarde is te schatten wat de hoeveelheid bloed is die de nieren per minuut filteren (eGFR) (Gezondheid en Wetenschap, 2018).

Wat is een normale creatinine waarde?

De normale creatinine waarde verschilt per persoon, waarbij er bij mannen meestal sprake is van een hogere creatinine spiegel in het bloed dan bij vrouwen. Dat komt doordat mannen over meer skeletspieren beschikken. Zo geldt ook dat een persoon met meer spieren een hogere creatinine waarde heeft dan een persoon met minder spieropbouw. Een normale waarde ligt over het algemeen tussen 50 en 110 micromol/liter (Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratoriumgeneeskunde, 2011), waarbij de volgende referentiewaarden gelden voor mannen en vrouwen:

• 50 – 100 micromol/liter voor vrouwen
• 60 – 110 micromol/liter voor mannen

Wat betekent een laag creatinine?

De normaalwaarde gaat uit van een creatinine waarde die voor vrouwen beneden < 100 micromol/liter uitkomt en voor mannen beneden < 110 micromol/liter. Er is in de praktijk geen te lage creatinine waarde, met invloed op de nierfunctie. Bij het ouder worden of door afbraak van spieren is het mogelijk dat de creatinine waarde lager uitvalt dan de normaalwaarde (Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 1990).

Wat zegt een hoog creatinine gehalte?

Een te hoog creatinine gehalte kan een aanwijzing zijn dat de nieren niet optimaal functioneren. Het afvalproduct is in dat geval minder goed door de nieren te filteren en uit te scheiden, zodat de waarde in het bloed stijgt. De meting van het gehalte is wat dat betreft een maatstaf voor het functioneren van de nieren. Overigens is het niet altijd zo dat een hoog creatinine gehalte betekent dat nieren niet goed functioneren. Bij bodybuilders die uiteraard een grote spieromvang hebben, hoeft een hoog creatinine gehalte niet per se te betekenen dat de nieren niet goed functioneren. Het testen van creatinine laat zien wat de waarde in het bloed is en geeft een beeld van het functioneren van je nieren.

Creatinine testen

Het testen van de creatinine spiegel geeft een beeld van jouw nierfunctie. De creatinine test van Homed-IQ maakt deel uit van de lever- en nierfunctietest, waarin ook andere belangrijke waarden kunnen worden bepaald. De vingerprik en urinetest biedt inzicht in de volgende waarden: ALT, AST, GammaGT, Bilirubine, Albumine, Creatinine, eGFR en Alkalische Fosfatase. Op deze manier krijg je een zo volledig mogelijk beeld van zowel je nieren als je lever. Het voordeel van creatinine testen met een thuistest is dat je niet naar de huisarts hoeft. De analyse van de creatinine waarde en andere gehaltes vindt plaats in een gecertificeerd laboratorium.

De oorzaken van een te hoge creatinine waarde

Een te hoge creatinine waarde kent verschillende oorzaken. Bijvoorbeeld een sportblessure die spierschade veroorzaakte, of nierstenen. Een verminderde nierfunctie kan ook worden veroorzaakt door prostaatproblemen, bacteriële infecties die leiden tot nierontsteking of complicaties als gevolg van diabetes. Het is ook mogelijk dat het gebruik van bepaalde medicijnen de nierfunctie vermindert.

Zijn er ziektes gerelateerd aan creatinine?

Er zijn verschillende ziektes aan creatinine gerelateerd, zoals diabetes. Ook een te hoge bloeddruk heeft invloed op het functioneren van de nieren. Daarnaast zijn er meerdere nierziekten die tot nierfalen leiden, waardoor het creatinine gehalte stijgt.

De gevolgen van een te hoge creatinine waarde

Er zijn niet altijd symptomen merkbaar als de waarde van creatinine hoger is dan de normaalwaarde. In het beginstadium van schade aan de nieren of lever zijn er meestal geen symptomen waarneembaar. In een later stadium kun je last krijgen van:

• Jeuk
• Misselijkheid
• Vermoeidheid
• Verlaagde immuniteit

Hoe krijg ik mijn creatinine omlaag?

De creatinine waarde is op verschillende manieren omlaag te krijgen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om een oorzaak als hoge bloeddruk te bestrijden. In dat geval is het belangrijk om zout zoveel mogelijk uit je voedingspatroon te schrappen. Om de bloeddruk te verlagen kan je huisarts ook medicijnen voorschrijven. Stoppen met roken kan ook bijdragen aan het omlaag krijgen van creatinine. Bij overgewicht is het belangrijk om af te vallen. Daarnaast is het aan te raden om pijnstillers als NSAID’s niet te gebruiken, want deze hebben een negatief effect op de nierfunctie (Nierstichting).

Tip: lees ook ons artikel “Wat zijn nier biomarkers en wat kunnen ze mij vertellen over mijn gezondheid?“.